تاثیرات آلودگی هوا بر انسان

متخصصان علوم مختلف پزشکی می گویند: آلاینده های موجود در هوا آثار زیانبار متعددی بر جسم و روح افراد به جای می گذارد، به گونه ای که این عوارض حتی سالها افراد را درگیر خود می کند.35 درصد کودکان در کلان شهر تهران دارای علایم بیماری آسم هستند.

به گفته پزشکان، متخصصان و دست اندرکاران بهداشت و سلامت جامعه، پدیده آلودگی هوا بر دستگاه های داخلی بدن همچون دستگاه قلبی و عروقی و تنفسی و همچنین اندام های خارجی مانند چشم و پوست که به طور مستقیم در معرض آلودگی هوا قرار می گیرند، اثرات مخربی دارد.

براساس اظهار نظر برخی از متخصصان علوم مختلف پزشکی بروز بیماری های مزمنی همچون آسم و آلرژی های پوستی و بعضا بیماری های صعب العلاج و لاعلاجی مانند سرطان از جمله تاثیرهای مخرب و غیرقابل جبران آلودگی هوا بر سلامت افراد جامعه است.



** دستگاه قلبی عروقی

آلودگی هوا بر دستگاه قلبی عروقی همچون سایر دستگاه های داخلی بدن اثرات مخرب کوتاه و دراز مدتی دارد به گونه ای که به گفته پزشکان و محققان گاهی احتمال بروز بیماری های قلبی را تا چند برابر افزایش می دهد.

دکتر مسعود قاسمی رییس انجمن آتروسکلروز (تصلب شرایین) به ایرنا گفت که آلودگی هوا سبب افزایش احتمال بروز سکته های قلبی تا چهار برابر در افراد می شود و این احتمال دستکم تا دو هفته پس از پایان آلودگی هوا به قوت خود باقی خواهد ماند.

وی دراین مورد به خبرنگار علمی ایرنا توضیح داد: آلودگی هوا و ذرات ریز کمتر از 5/2 میکرون قادرند با برهم زدن نظم عملکرد قلب، موجب بروز ضربان های نابجا و ایجاد اختلال در ضربان قلب شوند.

به گفته قاسمی، سایر دستگاه های بدن انسان نیز از طریق سیستم تنفسی آلودگی ها را وارد ریه می کنند و به طور مستقیم عامل انتقال این ذرات و آلودگی به جریان خون می شوند که برای سلامتی بسیار مضر است.



** دستگاه تنفسی

دستگاه تنفسی ازجمله ارگان های مختلف بدن است که با ذرات معلق در هوا ارتباط مستقیم دارد و این عضو از بدن نخستین مرکز تماس با آلودگی های مرتبط با هواست.

آلودگی هوا می تواند سبب تشدید بیماری های تنفسی در افراد مبتلا و یا ایجاد برخی بیماری های تنفسی در افراد سالم جامعه شود.

در زمان آلودگی هوا ساختار گرده گیاهان معلق در هوا که در شرایط عادی آلرژی زا نیستند، ممکن است، تغییر یابد و آلرژی زا شود؛ در این شرایط افرادی که آلرژی نداشته اند نیز ممکن است به دلیل تغییر ساختار گرده ها نسبت به آنها آلرژی پیدا کنند.

دکتر دل آرا بابایی فوق تخصص آلرژی و ایمونولوژی بالینی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی دراین زمینه به ایرنا گفت: بر اساس نتایج تحقیق انجمن آسم و آلرژی ایران، 35 درصد کودکان در کلان شهر تهران دارای علایم بیماری آسم هستند.

وی افزود: به دلیل اینکه ساکنان شهر بیشترین عمر روزانه خود (23 از 24ساعت 23 ساعت) را در محیط های سرپوشیده می گذرانند و ازسوی دیگر غلظت آلودگی هوا در محیط های سرپوشیده در شرایط آلودگی هوا نسبت به محیط های باز به دلیل عدم جریان هوا و تهویه مناسب، بیشتر است، علایم مشکلات تنفسی این افراد دائم درحال افزایش است.

وی در توضیح بیشتر این مطلب گفت: براساس آخرین مطالعات در مورد وضعیت ابتلا به بیماری آسم در جهان که در سال 2008 میلادی انجام شد، حدود 10 تا 15 درصد کودکان 10 تا 15 ساله ایرانی دچار علایم شروع آسم هستند و در سنین پایین تر حدود 13 درصد این علایم را دارند.

به گفته وی آمار جهانی نشان می دهد که آسم های آلرژیک روز به روز در سراسر دنیا به ویژه در کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه، روبه افزایش است؛ بر اساس این آمار تعداد مبتلایان به آلرژی در ایران در مقایسه با سایر کشورها، درحد متوسط است.



** چشم ها

چشم ها ازجمله اندام های خارجی بدن هستند که در زمان آلودگی هوا در معرض مستقیم با ذرات آلاینده قرار می گیرند و دچار مشکلات زیادی همچون سوزش و آبریزش می شوند.

دکتر احمد سلامت راد جراح و فوق تخصص قرنیه در این مورد به خبرنگار علمی ایرنا گفت: آلودگی هوا عارضه خطرناکی برای اجزای داخلی چشم ها ندارد ولی سطح چشم در ناحیه قرنیه و پلک ها را ملتهب می کند و سبب سوزش، آبریزش و قرمزی چشم ها می شود.

به گفته وی، همچنین آلودگی هوا به ویژه ذرات معلق منجر به تولید ماده ای می شود که برای چشم افراد به ویژه افراد میانسال و کهنسال خطرناک است.

آلودگی هوا در افزایش سندرم خشکی چشم نیز موثر است؛ به گفته محققان آمریکایی خطر ابتلا به سندرم خشکی چشم (به دلیل کاهش تولید اشک به وجود می آید) برای ساکنان شهرهای بزرگ با سطوح بالای آلودگی هوا بیشتر از دیگران است.

سندرم خشکی چشم می تواند برای بیماران بسیار مضر باشد و به شدت بر کیفیت زندگی و میزان فعالیت روزانه آنها تاثیر بگذارد.



** پوست و مو

پوست پوشش و درواقع لباس تن است و بدن را در برابر ورود میکروب ها و مواد مضر محافظت می کند.

محققان و متخصصان پوست و مو دریافته اند که رابطه مستقیمی میان شیوع بیماری ها و به ویژه حساسیت (اگزما) های پوستی با میزان سرب و آلاینده های موجود در هوا وجود دارد.

به گفته دکتر امیرهوشنگ احسانی متخصص بیماری های پوست و مو و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، هوای آلوده دارای ذرات هیدروکربن، گوگرد و ذرات معلق است که پوست به ویژه پوست کودکان و افراد مسن را تحریک می کند و در این میان قسمت هایی مانند پوست سر، دست ها و صورت به ویژه دور چشم ها بیشتر از سایر نقاط بدن آسیب می بیند.

به گفته متخصصان پوست، تیرگی و بسته شدن روزنه های سطح پوست، خشکی پوست، خارش، اگزمای دست و صورت، اگزمای پلک، کهیر،تشدید جوش های آکنه ای صورت، خشکی حاشیه لب ها و بینی و نمایان شدن لکه های تیره در سطح پوست ازجمله مشکلاتی است که در شرایط آلودگی هوا بروز بیشتری پیدا می کند.

حتی برخی از این حساسیت های پوستی که بر اثر ارتباط با آلاینده هایی همچون آرسنیک، گوگرد، سرب و ریزگردهای معلق در هوا بروز می کند، ممکن است مقاوم به درمان باشند و حتی پس از یک یا دو هفته درمان نیز بهبود پیدا نکنند.

بروز چین و چروک و پیری زودرس پوست به دلیل تولید رادیکال های آزاد در هوای آلوده و ریزش مو از دیگر عوارض ناشی از آلودگی هوا به شمار می رود.



** سرطان

سرطان بیماری و مشکل دیگری است که محققان براین باورند که یکی از عوامل اصلی ایجاد کننده آن زندگی در شهرهای بزرگ و مناطق دارای آلودگی هوا است.

محققان معتقدند افرادی که در مناطق دارای آلودگی هوا زندگی می کنند، حدود 20 درصد بیشتر از افرادی که در هوای پاک زندگی می کنند با احتمال ابتلا به سرطان ریه مواجه هستند.

ذرات ریز ناشی از آلودگی هوا که باعث تحریک ریه‎ها و التهاب آن‎ها می شود، یک عامل خطر ساز برای بروز سرطان ریه است.

شواهد بسیاری وجود دارد که قرار گرفتن در معرض ذرات ریز هوا می تواند سبب التهاب ریه ها و آسیب زدن به DNA افراد شود و در نهایت بروز انواع سرطان ها به ویژه سرطان ریه شود.