ویژگی های استاد محمد صدیق منشاوی
ویژگی های استاد منشاوی : چگونه از منشاوی تقلید کنیم ؟ ازچه سوره هایی تقلید کنیم ؟ هرچه راجع به این استاد بگوییم باز هم کم است
نکته بسیار مهم : به هیچ وجه اساتید را با هم مقایسه نمی کنیم . مقایسه معنی ندارد زیرا هر انسانی با یک استعداد و یک حس آفریده شده و همچنین اگر بخواهیم مقایسه کنیم قطعا نظر و سلیقه شخصی تاثیر می گذارد و این علمی نیست .
ویژگی های صوتی استاد منشاوی : نکته : صوت را از منشاوی بیاموزید . از حزن و تحریر و… صدایش استفاده کنید . اولین چیزی که در همان لحظه اول شما را جذب تلاوت استاد می نماید ۱ـ بم زیبا ۲ـ نرمی و لطافت ۳ـ حزن صدا ۴ ـ قدرت بالای حنجره و در نتیجه صوت اوست
۵ ـ استاد دارای ارتفاع صوتی بسیار بالایی هم هست۶ ـ قدرت ایجاد طنین ( مصنوعی)
۷ـ قدرت تحریرزنی عالی فوق العاده و منحصر به فرد در واقع به جرأت می توان گفت از ویژگی های منحصر به فرد صوتی او حزن صدا و روح او حین تلاوت است .
ویژگی دوم دیگر این که بر خلاف تصور همه برای صدای او نمی توان انتهایی در نظر گرفت به بیان عامیانه در تلاوت هر چه قدر بخواهد اوج می گیرد و خیلی جاها واقعا فریاد می زند ( بدون تکلف و در اوج زیبایی ) و البته به احتمال زیاد در هیچ تلاوتی حداکثر اوج صدای خویش را نشان نداده است .
ویژگی دیگر: ایجاد طنین در صدا علاوه بر طنینی که خود صدا دارد را طنین مصنوعی یا اضافه شده می گوییم . مثال : یک بار به طور ممتد آوای آآآآآآآ… را بگویید ؛ حالا همان آوا را طوری بگویید که انگار موج دار است .نمونه بارز و مشهور این طنین ها در ولاالضالین سوره حمد و… مشهود است )البته بعضی اساتید دیگر هم به صدای خود طنین اضافی می دهند اما به صورت فنی و غیر آشکار که مردم عادی تا از این موضوع آگاه نباشند متوجه نمی شوند و بدون این که بدانند غرق زیبایی آن می شوند اما حرفه ای ها کاملا متوجه می شوند ولی در تلاوت منشاوی کاملا آشکار و واضح این طنین ها ایجاد می شوند . ویژگی دیگر تحریر هایی بسیار ریز و فنی با کیفیت عالی بدون لرزش و لغزش . می توان چند ویژگی دیگر را هم برشمرد که مجال نیست.
ویژگی های عملکرد صوتی ایشان در تلاوت :
۱- پرده شروع تلاوت کمی بالاتر یا درحد پرده صوتی حرف زدن معمولی است که به دلیل قدرت و … همین پرده برای قاریان بالاست در واقع مقلد منشاوی اگر بخواهد مثل او بخواند و در همان پرده و ارتفاع صوتی تلاوتش را شروع کند در جایی حدود توسط صدایش می شود
۲- اوکتاو به اوکتاو بالا می رود یعنی از همه قسمت های صدای خود استفاده میکند و جهش های ناگهانی ندارد آرام آرام وبدون عجله بالا میرود
۳- همین طور از شروع تلاوت افزایش ارتفاع می دهد تا این که به پرده های زیر برسد و با قدرت زیاد فریاد می زند اما برای این که گوش شنونده خسته نشود و تلاوت دچار یکنواختی نگردد به مرور و طی چند آیه با تکنیک های صوتی تحریری مثل تحریر هایی منحنی شکل و نزولی و به کمک لحن چند پرده پایین می آید یا آرام تر می خواند یا .. سپس از قسمت زیبای صدای خود دوباره شروع می کند به اوج گرفتن و البته چند دقیقه طول می کشد تا به اوج برسد . دقت کنید که این بار ممکنه جنس صدای خود و حتی لحن الاداء را تغییر دهد
۴- تغییر زیبای جنس صدا حین تلاوت
۵- مطابقت طرز بیان با معنا و تفسیر آیات با بیان های مختلف
ویژگی های فنی بسیارزیادی هست که اگر بخواهیم همه را بگوییم شاید این مقاله به کتابچه تبدیل شود
نکته آموزنده و بسیار بسیار مهم خصوصا برای قاریان ایرانی : در تلاوت این استاد و اساتید برتر مثل مصطفی اسماعیل و شحات و عبدالباسط بیشتر زمان تلاوت در پرده توسط صوتی سپری میشود و زمان کمتری در پرده های بالا و زیر خوانده می شود که سبب تاثیرگذاری بیشتربر مستمع می شود . ویژگی های لحنی استاد :
۱- الحان زیبا و ابتکاری و منحصر به فرد : گاهی اوقات علاوه بر الحان قاریان قدیمی از الحانی مشابه قاریان معاصر استفاده می کند که به نظر بنده نشانگر این است استاد منشاوی می توانسته مثل قاریان امروزی بخواند ولی به دلایلی این کار را انجام نداده است . نمونه بارز ابتکار استاد در سوره های قارعه همزه مشهود است که نمونه الحان اجرا شده در این سوره را در هیچ قاری دیده نشده است
۲- تحریر های در طول تلاوت ( نه در عرض لحن )و حساب شده بدون هیچ گونه اضافه کاری : به هیچ عنوان نمی توانید در تلاوت منشاوی تحریری پیدا کنید که اضافه باشد می توانید از این به بعد در تلاوت های ایشان به دنبال تحریری اضافی باشید . به احتمال ۹۹ درصد نمی توانید پیدا کنید .ضمن این که تلاوتی پر تحریر دارد .
۳-استاد منشاوی بیشتر طول تلاوت را در قرار و جواب مقامات سپری می کند و کمتر در جواب الجواب می خواند
۴- در حین تلاوت مدام به قرار مقام بعدی می رودیا حتی دوباره به قرار همان مقامی که میخوانده بازگشت دارد که این کار محاسن زیادی دارد
۵- به دلیل حس قوی و حزن خود استاد ، هنگامی که آیه ای را آهنگین و بدون تحریر و ساده می خواند باز هم زیبایی و فضای معنوی خاصی بر تلاوت حاکم می شود
نکته مهم : بعضی ها این چنین می انگارند که استاد منشاوی لحن ساده ای دارد . هرگز این چنین نیست . مثال ۱ : از قرآن هرکس به اندازه درک خودش می فهمد چه دانشمند چه یک بی سواد چه یک بچه . مثال ۲ : هنگامی که یک دانشمند بزرگ که دارای بیان قوی است مثل امام خمینی هر کس به اندازه فهم خویش برداشت می کند . حال در تلاوت منشاوی هم دقیقا این گونه است .
کسی هنرمند است که با لحنی بدون پیچیدگی زیاد اوج زیبایی را آشکار کندکه منشاوی این چنین است باز هم می توان ویژگی هایی دیگر را برشمرد
تجوید تلاوت های منشاوی : استاد در حد بالاتر از متوسط تجوید را رعایت می کند و اجازه نمیدهد لحن باعث تخریب تجوید شود .
چگونه از منشاوی تقلید کنم ؟
بهترین گزینه برای تقلید در آغاز امر تلاوت برای هر قاری و همچنین برای قاریانی که در قسمت هایی از صوت و لحن مشکل و ضعف دارند منشاوی است در نگاه اول آسان است . شما هر نفس را چند بار گوش می دهید و سعی کنید ۹۰ درصد مثل او بخوانید . توصیه ها :
۱ حتما با منشاوی تمرینات صوتی انجام دهید : مثلا یک بار با همان پرده صوتی و قدرتی که او شروع به تلاوت می کند شروع کنید یک بار پایین تر .
۲ سعی کنید اگر نمی توانید تحریرهایی با همان کیفیت بزنید تحریرهایی شبیه به او بزنید
۳ سعی کنید توازن در تلاوت – مقدار کشش صداهای کوتاه و کشیده و نکات پیشرفته تجویدی را در تلاوتش پیدا کنید ، به آن ها دقت کرده و برای انجامش تمرین کنید
۴ بعد از اتمام یک تلاوت ، لحن چند نفس که زیبا خوانده شده را روی آیاتی دیگر پیاده کنید تا این الحان را حفظ شوید و بتوانید در تلاوت خودتان هم از آن ها استفاده کنید .
—– از بهترین مقلد منشاوی در ایران که از قاریان بین المللی هستند شنیدم که : شما هر چه منشاوی گوش دهید باز هم نمی توانید دقیقا مثل او بخوانید خب راست می گوید من امتحان کرده ام و دو سال روی یک تلاوت کار کردم باز هم نتوانستم عین او بخوانم .
نکته : الحان منشاوی را می توانید خیلی زود یاد بگیرید و در مسابقات هم استفاده کنید .
از جهاتی به درد مسابقات هم می خورند زیرا روان هستند و راحت می توانید آن ها را بدون خروج لحنی روی آیات مختلف قرار دهید .
۵- پس از این که یک ماه از پایان تقلید از یک سوره گذشت در حدود یک هفته آن سوره را دوباره تقلید کنید و صدایتان را ضبط کنید و ببینید در دفعه ی دوم تقلید از یک سوره چقدر بهتر از دفعه اول خواندید . دو تا سه بار همین کار را انجام دهید یعنی بعد گذشت یک ماه دیگر باز هم دوباره از همان سوره برای مدت حدود یک هفته تقلید کنید این کار باعث می شود الحان و آیات آن سوره برای همیشه در ذهنتان بماند هم آن تلاوت را شبیه تر به استاد بخوانید هم هر بار چیز های بیشتری بیاموزید ( زیرا هر دفعه که یک تلاوت را گوش دهید یک نکته یا رمز جدید یاد میگیرید . ) و فواید زیاد دیگری هم دارد …
از چه سوره هایی از استاد منشاوی تقلید کنم ؟ نیازی نیست از همه سوره ها تقلید کرد . ضمناً در بعضی سوره ها هم کارهای تکراری انجام شده پس اگر از سوره هایی که جامع ( از نظر لحنی ) و کامل هستند تقلید کنیم مثل این است که از همه سوره ها تقلید شده است . سوره هایی که میتوان تقلید نمود : (شاهکار های منشاوی)
۱- سوره شعرا ( آیات ۵۲ تا ۸۹ ) : این سوره را فنی خوانده .
۲- حشر (۱۸-تا پایان ) – علق – حمد – بقره
۳- حشر ( ۱۸ تا پایان )- طارق – فجر – حمد – بقره
۴- شعرا – فجر – علق - قارعه – همزه – اخلاص : شاهکار منشاوی
۵-یوسف ( ۱ تا ۲۷ )
۶- روم( ۱۷ تا ۳۰ )- ضحی- انشراح- حمد بقره : بم زیبا و منحصر به فرد منشاوی
7- زخرف - دخان - قدر
8- ق (16-45) – رحمن (1- 17)
9- غافر(39- 68)
10- انفطار - فجر – بلد
11- انفطار- طارق- فجر - علق- قارعه – حمد – بقره : شاهکار منشاوی
12- حشر- انشقاق – بروج – علق – قارعه – حمد – بقره : شاهکار منشاوی
13- مؤمنون (1- 22)
14- توبه (38- 43) و شاهکارهای دیگر با توجه به خیانت تلویزیون مصرکه الحمدلله فراوانند