۱۱ اصل که باید در خواستگاری رعایت کنید
يكشنبه, ۳ آذر ۱۳۹۲، ۰۴:۱۲ ب.ظ
در شب خواستگاری، دختر و پسر و خانواده های آنها باید نکته هایی را رعایت کنند.
به گزارش امید، شب
خواستگاری کم از صبح پادشاهی نیست! خواستگاری نقطه مهمترین تغییر در مسیر
زندگی است؛ مسیری که می تواند همراه خوشبختی باشد یا نباشد. معلوم است که
نمی توان انتظار داشت دو طرف در این شب به شناختی دقیق و کافی از هم برسند
ولی به هر حال بعضی اطلاعات را باید همان شب به دست آورد. گاهی اشتباه های
ناخواسته در شب خواستگاری می تواند سرنوشت دختر و پسری را تغییر دهد. توصیه
های کارشناسان ما را در مورد سوال هایی که باید بپرسید یا نپرسید،
رفتارهایی که باید انجام دهید یا ندهید و حرف هایی که باید بزنید یا نزنید
بخوانید.
قبل از خواستگاری تکلیف تان را با این ۶ موضوع روشن کنید
پیش شرط های مذاکره
ازدواج به پیش شرط هایی نیاز دارد. هر دو طرف و خانواده های آنها باید معیارهای مشترکی داشته باشند. آنها باید در زمینه های مختلف با یکدیگر در یک سطح قرار گیرند. به قول معروف برای هم متناسب باشند و هم شأن یکدیگر تلقی شوند. به این منظور دختر و پسر و خانواده های آنها باید از همان ابتدای آشنایی و شاید حتی در شب خواستگاری به نکته هایی توجه کنند و سوال هایی را از هم بپرسند. به گفته خانم دکتر خدابخشی کولایی، رواشناس. در این میان شش پیش شرط و معیار مهمتر از دیگر موارد است. البته میزان اهمیت آنها یکسان است و شماره گذاری آنها به معنای اولویت بندی نیست.
۱. شباهت اقتصادی و فرهنگی
هر دو خانواده باید از نظر اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در یک رده باشند؛ برای مثال طبقه آنها از نظر اقتصادی متوسط محسوب شود. اگر تفاوت فاحشی بی دو خانواده وجود داشته باشد، حتی اگر عضو یک خانواده یا یک قوم باشند، بهتر است با هم ازدواج نکنند. در این راستا پرسش ها و نکته های متداولی وجود دارند که دو خانواده می توانند از یکدیگر بپرسند یا به آنها توجه کنند؛ برای مثال شغل پدر و حدود درآمد او، شغل پسر و درآمد احتمالی او، محل قرار گرفتن خانه دو طرف، وضعیت ظاهری خانه دختری و… همچنین یکی از راه هایی که در تشخیص تناسب فرهنگی دو خانواده به دختر و پسر کمک می کند این است که به نوع رابطه اعضای خانواده طرف مقابل با یکدیگر و نوع واکنش های آنها در برابر مسائل مختلف دقت کنند.
۲. زیبایی ظاهری
توصیه می شود دختر و پسر از نظر ظاهری تا حدودی در یک سطح باشند؛ به این معنا که یکی از آنها خیلی زیبا و دیگری زشت یا یکی خیلی چاق و درشت هیکل و دیگری ضعیف و کوچک نباشد. البته مهم این است که دو طرف همدیگر را بپسندند و نظر دیگران در این میان مطرح نیست. گاهی دختر و پسر از نظظر ظاهری با هم تفاوتی دارند که در عرف چندان پسندیده نیست؛ برای مثال قد دختر از قد پسر بلندتر است. در این شرایط هم خواست و تمایل دو طرف مهم است. دختر و پسر در مورد بحث مقبولیت ظاهری، باید به یک نکته توجه کنند؛ در شش ماه تا حداکثر یک سال نخست ازدواج فعالیت هورمون های جنسی باعث جذابیت طرف مقابل می شود ولی با گذشت زمان فعالیت این هورمون ها کاهش می یابد و زن و شوهر باید در زمینه های دیگر برای هم جذابیت داشته باشند. در این شرایط جاذبه ظاهری اهمیت بیشتری پیدا می کند.
۳. سلامت و بلوغ عاطفی
دختر و پسر باید به بلوغ روانی و پختگی عاطفی رسیده باشند. آنها باید از نظر روانی برای ازدواج آماده باشند. در این صورت دعوا، درگیری و قهر کمتری بین همسران رخ می دهد. در صورت بروز اختلاف نظر نیز با یکدیگر گفتگو می کنند. یکی از مواردی که می تواند از درگیری بی دلیل بین همسران جلوگیری کند این است که از حساسیت های همدیگر آگاه باشند؛ برای مثال دختر و پسر می توانند از یکدیگر بپرسند: «چقدر برای تو مهم است روزهای خاص مانند تولد و سالگرد ازدواج را به یاد داشته باشم؟ » ، «اگر زمانی یادم نبود یا دیر به یادش افتادم خیلی ناراحتی می شوی؟ عکس العمل تو چه خواهد بود؟ » آنها می توانند از همدیگر درباره حساسیت ها و علاقه ها (مواردی که آنها را خوشحال یا عصبانی می کند) ، میزان روابط اجتماعی، نوع رابطه با خانواده، علاقه به رفت و آمد با دوستان و اقوام و مواردی از این دست بپرسند. دو طرف باید از نظر روانی و عاطفی سالم باشند؛ البته در جلسات نخست نمی توان در این مورد مطمئن شد و شناخت کاملی از طرف مقابل به دست آورد. با این وجود دختر و پسر می توانند از همدیگر در مورد سلامتی هم سوال کنند.
۴. تشابه ارزش های اخلاقی و مذهبی
ارزش های اخلاقی و مذهبی دختر و پسری که می خواهند ازدواج کنند باید مشابه باشد. هر دوی آنها باید به ارزش هایی مانند راستگویی یا ظلم نکردن به دیگران، به یک اندازه اعتقاد داشته باشند. چهارچوب اعتقادی و ایدئولوژیک آنها نیز باید مشابه باشد در این راستا دختر و پسر می توانند از یکدیگر مثلاً درباره نوع پوشش خانم بپرسند، خانم تمایل دارد چه پوششی داشته باشد و آقا به چه پوششی اعتقاد دارد. چنین مسائلی باید از همان ابتدای آشنایی مشخص شود. افراد زیادی هستند که پیش از ازدواج درباره اعتقادات و حساسیت های این چنینی با هم گفتگو نکرده اند و با خود گفته اند: «بعد از ازدواج اصلاح می کنم» یا «او را تغییر می دهم» . ولی بعد از ازدواج قرار نیست هیچ یک از دو طرف تغییر کند. دختر و پسر هر انتظاری که از یکدیگر دارند باید قبل از ازدواج با هم در میان بگذارند.
۵. اشتغال خانم
در صورتی که دختر تصمیم دارد پس از ازدواج به کار و اشتغال خود ادامه دهد، باید از همان ابتدا در این مورد با آقای خواستگار صحبت کند. پسر هم باید نظر خود را در این مورد با صداقت و دقیق بیان کند؛ آیا به طور کلی با کار کردن زن مخالف است و ترجیح می دهد همسر آینده اش خانه دار باشد؟ آیا با کار کردن او در بعضی محیط های کاری یا به صورت پاره وقت موافق است؟ یا به طور کلی با اشتغال همسرش مشکلی ندارد.
۶. تناسب سطح تحصیلی
سطح تحصیلی دختر و پسر باید تناسب داشته باشد. اگر فاصله بین مدرک تحصیلی آنها زیاد باشد احتمال اینکه دچار مشکل شوند و همدیگر را درک نکنند، وجود دارد. ضمن اینکه اگر سطح تحصیلات دختر بالاتر باشد، ممکن است مرد احساس حقارت کند.
نکته: دختر و پسر بهتر است اختلاف سنی فاحشی نداشته باشند. مناسبترین حالت این است که پسر بین پنج تا هشت سال از دختر بزرگتر باشد. البته بیان این نکته به این معنا نیست که حتماً باید چنین شرایطی وجود داشته باشد. در صورتی که دو نفر با هم توافق داشته باشند این اختلاف می تواند کمتر باشد یا حتی دختر از پسر بزرگتر باشد.
۱۱ اصل که باید خانواده ها در مراسم خواستگاری رعایت کنند
مذاکره خوب یعنی این!
در شب خواستگاری، دختر و پسر و خانواده های آنها باید نکته هایی را رعایت کنند. بعضی رفتارها در این شب شایسته و ضروری هستند و بعضی دیگر ناشایست. بعضی رفتارها به شکل گیری یک رابطه خوب کمکی نمی کنند و حتی ممکن است آسیب زا باشند. ۱۱ مورد زیر توصیه های دکتر پرویز رزاقی در این مورد است.
۱. هنگامی که مراسم خواستگاری برگزار می شود خانواده دو طرف باید به همدیگر احترام بگذارند؛ حتی اگر درباره ازدواج رضایت قلبی نداشته باشند. خانواده دختر وقتی اجازه ورود به خانواده داماد داده یعنی پذیرش اولیه را داشته است؛ بنابراین باید با آغوش باز از آنها استقبال کند. اگر رضایت قلبی ندارد یا نباید اجازه خواستگاری دهد یا حداقل در ظاهر احترام آنها را نگه دارد. از بیان واژه ها یا انجام رفتارهای طعنه آمیز خودداری کند. اخم و بدرفتاری نکند. خانواده داماد هم وقتی پای خود را به خانه دختر گذاشت یعنی پذیرش اولیه را داشته است. در صورتی که با اصرار پسر خود آمده و راضی نیست نباید در رفتار خود ناراحتی را نشان دهد و رفتاری بروز ندهد که میزبان آن را بی احترامی بداند.
۲. هر دو طرف باید شأن و نظم مراسم را رعایت کنند. خواستگاری یک مراسم رسمی است؛ در نظر گرفتن این نکته اهمیت زیادی دارد؛ برای مثال داماد باید لباس رسمی بپوشد. پوشیدن لباس اسپورت، هم ممکن است روی نظر خانواده دختر اثر منفی بگذارد و هم در آینده دردسرساز شود. از بین مراجعان خود مواردی را به یاد دارم که خانم گلایه می کرد: «همسرم با یک تی شرت به خواستگاری من آمده بود. » این مسئله به ظاهر کوچک بعد از بروز اختلاف نظرها و درگیری های زناشویی برای خانم مهم شده بود.
۳. بهتر است هزینه ای که برای تهیه گل و شیرینی صرف می شود در حد متوسط و متناسب با وضعیت مالی خانواده داماد باشد؛ نه خیلی گران و نه خیلی ارزان و ناقابل.
۴. زمان در خواستگاری اهمیت زیادی دارد. بهتر است داماد به جای اعلام یک ساعت دقیق یک بازه زمانی را تعیین کند؛ برای مثال بگوید: «ما بین ۶ تا ۶: ۳۰ دقیقه عصر منزل شما هستیم. » در این صورت اگر به هر دلیل نتوانستند سر یک ساعت مشخص برسند، خانواده دختر از تاخیر آنها ناراحت نمی شود. خانواده پسر باید در همان بازه زمانی خودش را به منزل خانواده دختر برساند و آنها را زیاد منتظر نگذارد. میزبان هم باید آمادگی کامل داشته باشد؛ وقتی خانواده داماد رسید همه حاضر و مرتب باشند و از آنها استقبال کنند.
۵. هنگامی که مراسم آغاز شد دو طرف زیاد حاشیه نروند و از مسائل غیر مرتبط صحبت نکنند. بعد از احوالپرسی و پذیرایی ساده (نهایتاً بعد از ۱۵ دقیقه) بروند سر اصل مطلب، بهتر است پدر داماد صحبت را شروع کند و مثلاً بگوید: «خدمت رسیدیم برای امر خیر» .
۶. انتخاب واژه ها اهمیت زیادی دارد؛ برای مثال خانواده داماد و عروس نباید از عبارت هایی مانند «غلام شماست» یا «کنیز شماست» استفاده کنند. شأن و احترام فرزند خود را در نظر بگیرند. همچنین مادر داماد نباید دختر را «عروس گلم» خطاب کند و همه چیز را تمام شده بداند.
۷. هر دو طرف در رفتار خود تعادل را رعایت کنند؛ نه برخوردشان خیلی خشک و رسمی باشد و نه خیلی صمیمی رفتار کنند.
۸. هیچ کس نباید پر حرفی کند یا در میان حرف های طرف مقابل بپرد. همه مفید و مختصر صحبت کنند و به دیگران هم اجازه حرف زدن بدهند.
۹. اگر در گذشته اختلاف نظری بین دو خانواده وجود داشته یا یکی از آنها مخالف وصلت بوده است درباره آن مطلقاً صحبتی نکنند.
۱۰. دو طرف نباید به گونه ای صحبت کنند که انگار ازدواج به معنای جدایی کامل فرزند آنها از خانواده است و قرار نیست او از سوی خانواده هیچ گونه حمایت مادی یا معنوی دریافت کند. از سوی دیگر نباید روی وابستگی زیاد فرزندشان تاکید کنند؛ برای مثال مادر داماد نگوید: «پسرم نفس من است» یا «من پسرم را رها نمی کنم» یا خانواده دختر نگویند: «دختر ما نمی تواند از ما جدا شود و ما نفس مان به هم وابسته است» .
۱۱. خانواده ها نباید روی مسائل مانند مهریه بالا، عروسی مفصل و جهیزیه سنگین پافشاری کنند و آنها را شرط ازدواج قرار دهند.
نکته: خانواده دختر می تواند سوال هایی مانند شغل داماد، میزان درآمد، وضعیت سربازی، منطقه ای که می تواند خانه تهیه کند، میزان کمک های احتمالی که خانواده داماد می تواند به او بکند و… بپرسند؛ البته نباید روی موضوع کمک خانواده تاکید داشت. خانواده پسر هم می تواند درباره ویژگی ها و عادت های دختر بپرسد. خانواده ها درباره بعضی از موارد به جای اینکه مستقیم بپرسند بهتر است روی رفتار طرف مقابل دقت کنند.
سوال های خوب یعنی اینها
اگر دختر و پسر از تفاوت های فردی و خانوادگی یکدیگر مطلع باشند می توانند تصمیم درست بگیرند. در جلسات خواستگاری وقتی دختر و پسر به طور خصوصی با هم صحبت می کنند پرسش هایی که از هم می پرسند به آنها کمک می کند بعضی از تفاوت های خانوادگی خود را بشناسند. این فهرست پرسش هایی است که مهرنوش محتشمی، کارشناس ارشد مطالعات زنان با گرایش زن و خانواده به عروس و دامادهای آینده پیشنهاد می کند.
پرسش هایی درباره رابطه با خانواده
کسی که در خواستگاری حاضر می شود یعنی می خواهد تشکیل خانواده بدهد. پس مهم است که بدانید در مورد خانواده چطور فکر می کند، چه دیدگاهی دارد و روابطش را با اعضای خانواده چطور تنظیم کرده است. پاسخ به پرسش های زیر می تواند به شما کمک کند آینده خودتان را در زندگی خانوادگی با طرف مقابل ببینید.
۱. خانواده برای تو چقدر اهمیت دارد؟
۲. احساس ات درباره شیوه ای که والدین ات تو را بزرگ کرده اند چیست؟
۳. والدین ات اهل کجا هستند و کجا بزرگ شدند؟ درباره ریشه های فرهنگی و ملیتی آنها چه می دانی؟
۴. چه سنت هایی در خانواده شما اهمیت داشته اند؟ دوست داری فرزندانت هم این سنت ها را ادامه بدهند؟
۵. روابط تو با برادرها و خواهرهایت چگونه است؟ نزدیکترین عضو خانواده به تو کیست؟
۶. بزرگترین نزاعی که با خانواده خود داشتی چه بوده است؟ آیا این مسئله کاملاض حل شده است؟
۷. چند وقت یک بار خانواده ات را می بینی؟ فکر می کنی همین مقدار کافی است؟
۸. آیا در زمان کودکی تو والدین ات با هم درگیری و نزاعی شدیدی پیدا کردند؟ چه احساسی نسبت به آن وضعیت داشتی؟
۹. نسبت به حفظ روابط خانوادگی با اقوام احساس تعهد می کنی؟ به نظر تو کار درستی است که با بخشی از اعضای فامیل قطع رابطه کنیم؟
۱۰. در بین اقوام ات چه کسی برای تو فرد محبوبی است؟ چه چیزی او را تا این حد ویژه کرده است؟
۱۱. در مدت آشنایی چه رفتارهایی از طرف خانواده من باعث ناراحتی تو شده است؟ فکر می کنی می توانیم موضوع را حل کنیم؟
۱۲. معمولاً از شهرهای دیگر مهمان برای شما می آید؟ اگر به خانه ما آمدند دوست داری چقدر آنجا بمانند؟
۱۳. نسبت به عضوی از اعضای خانواده خود حسادت می کنی؟ چرا؟
۱۴. اگر بچه داشته باشیم مایلی چند وقت یک بار پدربزرگ و مادربزرگ خود را ببیند؟ درباره اینکه بچه ها وقت زیادی را با پدربزرگ و مادربزرگ یا سایر بستگان بگذرانند، نگرانی خاصی داری؟
پرسش هایی درباره ویژگی های شخصی و احساسات
ویژگی های شخصیتی آدم ها در واقع هسته و قلب وجود آنهاست. ممکن است هر فردی بتواند دیدگاه خود را درباره اقتصاد یا سیاست عوض کند اما به سختی ممکن است بتواند عکس العمل خود را نسبت به پدیده ها و اتفاق ها، حتی در مدت زمان طولانی تغییر دهد. طرح پرسش های زیر به دختر و پسر کمک می کند همدیگر را بهتر بشناسند. حتی اگر به پرسش های زیر در مورد خودشان جواب دهند درک و شناخت عمیق تر نسبت به خود پیدا می کنند.
۱. چه چیزهایی را در شخصیت من دوست داری؟
۲. در زندگی خود کسی را الگو قرار داده ای، کسی که دوست داشته باشی همه کارهایت دقیقاً مثل او باشد؟
۳. به نظر تو چه چیزی به ما ارزش زنده بودن می دهد؟
۴. آیا تو فردی هستی که خود را با تغییرات هماهنگ می کند؟ ممکن است در مورد این موضوع یک مثال بزنی؟ برای مثال به تغییر مهمی که در زمینه شغلی یا خانوادگی ات رخ داده اشاره کن.
۵. به طور کلی کدام یک از این ویژگی ها درباره تو صدق می کند؛ بدبین، خوش بین، یا واقع گرا؟
۶. فکر می کنی بهترین مزیت مرد بودن/ زن بودن چیست؟
۷. آیا معمولاً تصمیم های خود را قبل از ابراز یا اجرا، تحلیل و بررسی می کنی یا بدون اینکه زیاد به آنها فکر کنی، تصمیم هایت را اجرا می کنی؟
۸. در ابراز احساسات راحت هستی؟ چه احساسی رو به سختی ابراز می کنی؟ چه احساسی رو در خودت به سختی کنترل می کنی؟
۹. وقتی در یک وضعیت بحرانی گرفتار می شوی خودت و شرایط را چگونه مدیریت می کنی؟
۱۰. چه چیز باعث می شود احساس امنیت و آرامش کنی؟ آیا چیزی هست که دائماً درباره آن نگران باشی؟
۱۱. فکر می کنی بزرگترین عیب تو چیست؟ برای رفع آن چه کاری باید بکنی؟
۱۲. آدم قابل اعتمادی هستی؟ چه ویژگی هایی باعث می شود قابل اطمینان باشی؟
۱۳. در چه حوزه هایی از زندگی احساس استقلال یا وابستگی می کنی؟
۱۴. چه چیزهایی می توانند تو را عصبانی کنند؟ معمولاً در زمان عصبانیت چه واکنش هایی از خودت نشان می دهی؟ تا حالا واکنش فیزیکی هم داشته ای؟
۱۵. اگر همسرت کار اشتباهی انجام دهد، چه عکس العملی نشان می دهی؟ یا حاضری او را ببخشی؟
۱۶. از چه چیزی خیلی می ترسی؟ آیا این ترس تا به حال باعث شده نتوانی کاری را که می خواهی انجام دهی؟
۱۷. آیا تا به حال در زندگی خود نقطه عطفی داشته ای؟
۱۸. صبح ها که از خواب بیدار می شوی سرحال هستی یا بداخلاق و بی حوصله؟ در حالت دوم چقدر طول می کشد تا سرحال شوی؟
۱۹. از اینکه توی جمع صحبت کنی، چه احساسی داری؟ آیا دچار اضطراب می شوی یا به راحتی حرفت را به پایان می بری؟
۲۰. تا حالا عزیزی را از دست داده ای؟ چطور با مرگ او کنار آمدی؟
۲۱. در طول روز بهتر کار می کنی یا شب ها راحت تری؟
۲۲. وقتی غمگینی، چه واکنش ها و حرف هایی از سوی دیگران تو را آرام می کند؟
۲۳. آیا آدمی هستی که برای انجام کارهای خود برنامه ریزی می کند؟ برای چند سال آینده زندگی خود برنامه ریزی کرده ای؟
۲۴. آیا دوست داری که همسرت در انجام کارها و برنامه هایی که داری به تو کمک کند یا با کمک او مخالفت می کنی؟
۲۵. وقتی مریض هستی و احساس ضعف می کنی دوست داری تنها باشی، ترجیح می دهی کسی کنارت باشد یا دوست داری یکی دائم از تو مراقبت کند؟
۲۶. شرکت در چه نوع فعالیت های اجتماعی را دوست داری؟ با حضور در گروه های کوچک راحت تری یا در جمع های بزرگ؟
۲۷. ترجیح می دهی در گروه، یک رئیس و سردسته باشی یا حضورت کمرنگ باشد؟
۲۸. آیا از در آغوش گرفتن مردم خوشحال می شوی؟ آیا دوست داری دیگران تو را در آغوش بگیرند یا از لمس بقیه احساس خوبی نداری؟
۲۹. معمولاً از دیگران درخواست کمک یا حمایت می کنی یا ترجیح می دهی همه کارها را خودت انجام دهی؟
۳۰. چقدر مقید به امورات مذهبی هستید؟
۳۱. تاریخ های مهم مثل تولد و سالگرد ازدواج را در تقویم ات یادداشت می کنی؟ معمولاً تاریخ ها یادت می مانند؟
۳۲. به چه نوع از موسیقی علاقندی؟ خوانندده خاصی یا گروه خاصی؟
۳۳. تا حالا تنهایی زندگی کرده ای؟ از تنهایی لذت می بری؟ چقدر می توانی تنها بودن را تحمل کنی؟
۳۴. تا حالا شده حس کنی به حمایت عاطفی نیاز داری؟ چه زمانی بوده است؟
۳۵. آیا اغلب احساس می کنی که خیلی وقت تلف می کنی و در انجام کارها تنبل هستی؟ آرزو می کنی که کاش این طور نبود؟
۳۶. آیا آدم وقت شناسی هستی و یا معمولاً دیر سر قرار حاضر می شوی؟
نکته: سوال ها و حرف هایی که در شب خواستگاری مطرح می شوند اهمیت زیادی دارند چون پایه ای برای ارتباطات بعدی هستند. دختر و پسر باید بدانند هدف و خواسته آنها از ازدواج چیست تا بتوانند صحیح و هدفمند با هم گفتگو کنند. در واقع دو طرف باید براساس معنایی که زندگی مشترک و همسر خوب برای آنها دارد سوال هایی بپرسند که به شناخت آنها از طرف مقابل کمک بیشتری می کند.
تندرستی/ شماره ۱۱۹/۲۴ مرداد ماه ۹۲/ یلدا راه نجات/ صفحه ۲۲
قبل از خواستگاری تکلیف تان را با این ۶ موضوع روشن کنید
پیش شرط های مذاکره
ازدواج به پیش شرط هایی نیاز دارد. هر دو طرف و خانواده های آنها باید معیارهای مشترکی داشته باشند. آنها باید در زمینه های مختلف با یکدیگر در یک سطح قرار گیرند. به قول معروف برای هم متناسب باشند و هم شأن یکدیگر تلقی شوند. به این منظور دختر و پسر و خانواده های آنها باید از همان ابتدای آشنایی و شاید حتی در شب خواستگاری به نکته هایی توجه کنند و سوال هایی را از هم بپرسند. به گفته خانم دکتر خدابخشی کولایی، رواشناس. در این میان شش پیش شرط و معیار مهمتر از دیگر موارد است. البته میزان اهمیت آنها یکسان است و شماره گذاری آنها به معنای اولویت بندی نیست.
۱. شباهت اقتصادی و فرهنگی
هر دو خانواده باید از نظر اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در یک رده باشند؛ برای مثال طبقه آنها از نظر اقتصادی متوسط محسوب شود. اگر تفاوت فاحشی بی دو خانواده وجود داشته باشد، حتی اگر عضو یک خانواده یا یک قوم باشند، بهتر است با هم ازدواج نکنند. در این راستا پرسش ها و نکته های متداولی وجود دارند که دو خانواده می توانند از یکدیگر بپرسند یا به آنها توجه کنند؛ برای مثال شغل پدر و حدود درآمد او، شغل پسر و درآمد احتمالی او، محل قرار گرفتن خانه دو طرف، وضعیت ظاهری خانه دختری و… همچنین یکی از راه هایی که در تشخیص تناسب فرهنگی دو خانواده به دختر و پسر کمک می کند این است که به نوع رابطه اعضای خانواده طرف مقابل با یکدیگر و نوع واکنش های آنها در برابر مسائل مختلف دقت کنند.
۲. زیبایی ظاهری
توصیه می شود دختر و پسر از نظر ظاهری تا حدودی در یک سطح باشند؛ به این معنا که یکی از آنها خیلی زیبا و دیگری زشت یا یکی خیلی چاق و درشت هیکل و دیگری ضعیف و کوچک نباشد. البته مهم این است که دو طرف همدیگر را بپسندند و نظر دیگران در این میان مطرح نیست. گاهی دختر و پسر از نظظر ظاهری با هم تفاوتی دارند که در عرف چندان پسندیده نیست؛ برای مثال قد دختر از قد پسر بلندتر است. در این شرایط هم خواست و تمایل دو طرف مهم است. دختر و پسر در مورد بحث مقبولیت ظاهری، باید به یک نکته توجه کنند؛ در شش ماه تا حداکثر یک سال نخست ازدواج فعالیت هورمون های جنسی باعث جذابیت طرف مقابل می شود ولی با گذشت زمان فعالیت این هورمون ها کاهش می یابد و زن و شوهر باید در زمینه های دیگر برای هم جذابیت داشته باشند. در این شرایط جاذبه ظاهری اهمیت بیشتری پیدا می کند.
۳. سلامت و بلوغ عاطفی
دختر و پسر باید به بلوغ روانی و پختگی عاطفی رسیده باشند. آنها باید از نظر روانی برای ازدواج آماده باشند. در این صورت دعوا، درگیری و قهر کمتری بین همسران رخ می دهد. در صورت بروز اختلاف نظر نیز با یکدیگر گفتگو می کنند. یکی از مواردی که می تواند از درگیری بی دلیل بین همسران جلوگیری کند این است که از حساسیت های همدیگر آگاه باشند؛ برای مثال دختر و پسر می توانند از یکدیگر بپرسند: «چقدر برای تو مهم است روزهای خاص مانند تولد و سالگرد ازدواج را به یاد داشته باشم؟ » ، «اگر زمانی یادم نبود یا دیر به یادش افتادم خیلی ناراحتی می شوی؟ عکس العمل تو چه خواهد بود؟ » آنها می توانند از همدیگر درباره حساسیت ها و علاقه ها (مواردی که آنها را خوشحال یا عصبانی می کند) ، میزان روابط اجتماعی، نوع رابطه با خانواده، علاقه به رفت و آمد با دوستان و اقوام و مواردی از این دست بپرسند. دو طرف باید از نظر روانی و عاطفی سالم باشند؛ البته در جلسات نخست نمی توان در این مورد مطمئن شد و شناخت کاملی از طرف مقابل به دست آورد. با این وجود دختر و پسر می توانند از همدیگر در مورد سلامتی هم سوال کنند.
۴. تشابه ارزش های اخلاقی و مذهبی
ارزش های اخلاقی و مذهبی دختر و پسری که می خواهند ازدواج کنند باید مشابه باشد. هر دوی آنها باید به ارزش هایی مانند راستگویی یا ظلم نکردن به دیگران، به یک اندازه اعتقاد داشته باشند. چهارچوب اعتقادی و ایدئولوژیک آنها نیز باید مشابه باشد در این راستا دختر و پسر می توانند از یکدیگر مثلاً درباره نوع پوشش خانم بپرسند، خانم تمایل دارد چه پوششی داشته باشد و آقا به چه پوششی اعتقاد دارد. چنین مسائلی باید از همان ابتدای آشنایی مشخص شود. افراد زیادی هستند که پیش از ازدواج درباره اعتقادات و حساسیت های این چنینی با هم گفتگو نکرده اند و با خود گفته اند: «بعد از ازدواج اصلاح می کنم» یا «او را تغییر می دهم» . ولی بعد از ازدواج قرار نیست هیچ یک از دو طرف تغییر کند. دختر و پسر هر انتظاری که از یکدیگر دارند باید قبل از ازدواج با هم در میان بگذارند.
۵. اشتغال خانم
در صورتی که دختر تصمیم دارد پس از ازدواج به کار و اشتغال خود ادامه دهد، باید از همان ابتدا در این مورد با آقای خواستگار صحبت کند. پسر هم باید نظر خود را در این مورد با صداقت و دقیق بیان کند؛ آیا به طور کلی با کار کردن زن مخالف است و ترجیح می دهد همسر آینده اش خانه دار باشد؟ آیا با کار کردن او در بعضی محیط های کاری یا به صورت پاره وقت موافق است؟ یا به طور کلی با اشتغال همسرش مشکلی ندارد.
۶. تناسب سطح تحصیلی
سطح تحصیلی دختر و پسر باید تناسب داشته باشد. اگر فاصله بین مدرک تحصیلی آنها زیاد باشد احتمال اینکه دچار مشکل شوند و همدیگر را درک نکنند، وجود دارد. ضمن اینکه اگر سطح تحصیلات دختر بالاتر باشد، ممکن است مرد احساس حقارت کند.
نکته: دختر و پسر بهتر است اختلاف سنی فاحشی نداشته باشند. مناسبترین حالت این است که پسر بین پنج تا هشت سال از دختر بزرگتر باشد. البته بیان این نکته به این معنا نیست که حتماً باید چنین شرایطی وجود داشته باشد. در صورتی که دو نفر با هم توافق داشته باشند این اختلاف می تواند کمتر باشد یا حتی دختر از پسر بزرگتر باشد.
۱۱ اصل که باید خانواده ها در مراسم خواستگاری رعایت کنند
مذاکره خوب یعنی این!
در شب خواستگاری، دختر و پسر و خانواده های آنها باید نکته هایی را رعایت کنند. بعضی رفتارها در این شب شایسته و ضروری هستند و بعضی دیگر ناشایست. بعضی رفتارها به شکل گیری یک رابطه خوب کمکی نمی کنند و حتی ممکن است آسیب زا باشند. ۱۱ مورد زیر توصیه های دکتر پرویز رزاقی در این مورد است.
۱. هنگامی که مراسم خواستگاری برگزار می شود خانواده دو طرف باید به همدیگر احترام بگذارند؛ حتی اگر درباره ازدواج رضایت قلبی نداشته باشند. خانواده دختر وقتی اجازه ورود به خانواده داماد داده یعنی پذیرش اولیه را داشته است؛ بنابراین باید با آغوش باز از آنها استقبال کند. اگر رضایت قلبی ندارد یا نباید اجازه خواستگاری دهد یا حداقل در ظاهر احترام آنها را نگه دارد. از بیان واژه ها یا انجام رفتارهای طعنه آمیز خودداری کند. اخم و بدرفتاری نکند. خانواده داماد هم وقتی پای خود را به خانه دختر گذاشت یعنی پذیرش اولیه را داشته است. در صورتی که با اصرار پسر خود آمده و راضی نیست نباید در رفتار خود ناراحتی را نشان دهد و رفتاری بروز ندهد که میزبان آن را بی احترامی بداند.
۲. هر دو طرف باید شأن و نظم مراسم را رعایت کنند. خواستگاری یک مراسم رسمی است؛ در نظر گرفتن این نکته اهمیت زیادی دارد؛ برای مثال داماد باید لباس رسمی بپوشد. پوشیدن لباس اسپورت، هم ممکن است روی نظر خانواده دختر اثر منفی بگذارد و هم در آینده دردسرساز شود. از بین مراجعان خود مواردی را به یاد دارم که خانم گلایه می کرد: «همسرم با یک تی شرت به خواستگاری من آمده بود. » این مسئله به ظاهر کوچک بعد از بروز اختلاف نظرها و درگیری های زناشویی برای خانم مهم شده بود.
۳. بهتر است هزینه ای که برای تهیه گل و شیرینی صرف می شود در حد متوسط و متناسب با وضعیت مالی خانواده داماد باشد؛ نه خیلی گران و نه خیلی ارزان و ناقابل.
۴. زمان در خواستگاری اهمیت زیادی دارد. بهتر است داماد به جای اعلام یک ساعت دقیق یک بازه زمانی را تعیین کند؛ برای مثال بگوید: «ما بین ۶ تا ۶: ۳۰ دقیقه عصر منزل شما هستیم. » در این صورت اگر به هر دلیل نتوانستند سر یک ساعت مشخص برسند، خانواده دختر از تاخیر آنها ناراحت نمی شود. خانواده پسر باید در همان بازه زمانی خودش را به منزل خانواده دختر برساند و آنها را زیاد منتظر نگذارد. میزبان هم باید آمادگی کامل داشته باشد؛ وقتی خانواده داماد رسید همه حاضر و مرتب باشند و از آنها استقبال کنند.
۵. هنگامی که مراسم آغاز شد دو طرف زیاد حاشیه نروند و از مسائل غیر مرتبط صحبت نکنند. بعد از احوالپرسی و پذیرایی ساده (نهایتاً بعد از ۱۵ دقیقه) بروند سر اصل مطلب، بهتر است پدر داماد صحبت را شروع کند و مثلاً بگوید: «خدمت رسیدیم برای امر خیر» .
۶. انتخاب واژه ها اهمیت زیادی دارد؛ برای مثال خانواده داماد و عروس نباید از عبارت هایی مانند «غلام شماست» یا «کنیز شماست» استفاده کنند. شأن و احترام فرزند خود را در نظر بگیرند. همچنین مادر داماد نباید دختر را «عروس گلم» خطاب کند و همه چیز را تمام شده بداند.
۷. هر دو طرف در رفتار خود تعادل را رعایت کنند؛ نه برخوردشان خیلی خشک و رسمی باشد و نه خیلی صمیمی رفتار کنند.
۸. هیچ کس نباید پر حرفی کند یا در میان حرف های طرف مقابل بپرد. همه مفید و مختصر صحبت کنند و به دیگران هم اجازه حرف زدن بدهند.
۹. اگر در گذشته اختلاف نظری بین دو خانواده وجود داشته یا یکی از آنها مخالف وصلت بوده است درباره آن مطلقاً صحبتی نکنند.
۱۰. دو طرف نباید به گونه ای صحبت کنند که انگار ازدواج به معنای جدایی کامل فرزند آنها از خانواده است و قرار نیست او از سوی خانواده هیچ گونه حمایت مادی یا معنوی دریافت کند. از سوی دیگر نباید روی وابستگی زیاد فرزندشان تاکید کنند؛ برای مثال مادر داماد نگوید: «پسرم نفس من است» یا «من پسرم را رها نمی کنم» یا خانواده دختر نگویند: «دختر ما نمی تواند از ما جدا شود و ما نفس مان به هم وابسته است» .
۱۱. خانواده ها نباید روی مسائل مانند مهریه بالا، عروسی مفصل و جهیزیه سنگین پافشاری کنند و آنها را شرط ازدواج قرار دهند.
نکته: خانواده دختر می تواند سوال هایی مانند شغل داماد، میزان درآمد، وضعیت سربازی، منطقه ای که می تواند خانه تهیه کند، میزان کمک های احتمالی که خانواده داماد می تواند به او بکند و… بپرسند؛ البته نباید روی موضوع کمک خانواده تاکید داشت. خانواده پسر هم می تواند درباره ویژگی ها و عادت های دختر بپرسد. خانواده ها درباره بعضی از موارد به جای اینکه مستقیم بپرسند بهتر است روی رفتار طرف مقابل دقت کنند.
سوال های خوب یعنی اینها
اگر دختر و پسر از تفاوت های فردی و خانوادگی یکدیگر مطلع باشند می توانند تصمیم درست بگیرند. در جلسات خواستگاری وقتی دختر و پسر به طور خصوصی با هم صحبت می کنند پرسش هایی که از هم می پرسند به آنها کمک می کند بعضی از تفاوت های خانوادگی خود را بشناسند. این فهرست پرسش هایی است که مهرنوش محتشمی، کارشناس ارشد مطالعات زنان با گرایش زن و خانواده به عروس و دامادهای آینده پیشنهاد می کند.
پرسش هایی درباره رابطه با خانواده
کسی که در خواستگاری حاضر می شود یعنی می خواهد تشکیل خانواده بدهد. پس مهم است که بدانید در مورد خانواده چطور فکر می کند، چه دیدگاهی دارد و روابطش را با اعضای خانواده چطور تنظیم کرده است. پاسخ به پرسش های زیر می تواند به شما کمک کند آینده خودتان را در زندگی خانوادگی با طرف مقابل ببینید.
۱. خانواده برای تو چقدر اهمیت دارد؟
۲. احساس ات درباره شیوه ای که والدین ات تو را بزرگ کرده اند چیست؟
۳. والدین ات اهل کجا هستند و کجا بزرگ شدند؟ درباره ریشه های فرهنگی و ملیتی آنها چه می دانی؟
۴. چه سنت هایی در خانواده شما اهمیت داشته اند؟ دوست داری فرزندانت هم این سنت ها را ادامه بدهند؟
۵. روابط تو با برادرها و خواهرهایت چگونه است؟ نزدیکترین عضو خانواده به تو کیست؟
۶. بزرگترین نزاعی که با خانواده خود داشتی چه بوده است؟ آیا این مسئله کاملاض حل شده است؟
۷. چند وقت یک بار خانواده ات را می بینی؟ فکر می کنی همین مقدار کافی است؟
۸. آیا در زمان کودکی تو والدین ات با هم درگیری و نزاعی شدیدی پیدا کردند؟ چه احساسی نسبت به آن وضعیت داشتی؟
۹. نسبت به حفظ روابط خانوادگی با اقوام احساس تعهد می کنی؟ به نظر تو کار درستی است که با بخشی از اعضای فامیل قطع رابطه کنیم؟
۱۰. در بین اقوام ات چه کسی برای تو فرد محبوبی است؟ چه چیزی او را تا این حد ویژه کرده است؟
۱۱. در مدت آشنایی چه رفتارهایی از طرف خانواده من باعث ناراحتی تو شده است؟ فکر می کنی می توانیم موضوع را حل کنیم؟
۱۲. معمولاً از شهرهای دیگر مهمان برای شما می آید؟ اگر به خانه ما آمدند دوست داری چقدر آنجا بمانند؟
۱۳. نسبت به عضوی از اعضای خانواده خود حسادت می کنی؟ چرا؟
۱۴. اگر بچه داشته باشیم مایلی چند وقت یک بار پدربزرگ و مادربزرگ خود را ببیند؟ درباره اینکه بچه ها وقت زیادی را با پدربزرگ و مادربزرگ یا سایر بستگان بگذرانند، نگرانی خاصی داری؟
پرسش هایی درباره ویژگی های شخصی و احساسات
ویژگی های شخصیتی آدم ها در واقع هسته و قلب وجود آنهاست. ممکن است هر فردی بتواند دیدگاه خود را درباره اقتصاد یا سیاست عوض کند اما به سختی ممکن است بتواند عکس العمل خود را نسبت به پدیده ها و اتفاق ها، حتی در مدت زمان طولانی تغییر دهد. طرح پرسش های زیر به دختر و پسر کمک می کند همدیگر را بهتر بشناسند. حتی اگر به پرسش های زیر در مورد خودشان جواب دهند درک و شناخت عمیق تر نسبت به خود پیدا می کنند.
۱. چه چیزهایی را در شخصیت من دوست داری؟
۲. در زندگی خود کسی را الگو قرار داده ای، کسی که دوست داشته باشی همه کارهایت دقیقاً مثل او باشد؟
۳. به نظر تو چه چیزی به ما ارزش زنده بودن می دهد؟
۴. آیا تو فردی هستی که خود را با تغییرات هماهنگ می کند؟ ممکن است در مورد این موضوع یک مثال بزنی؟ برای مثال به تغییر مهمی که در زمینه شغلی یا خانوادگی ات رخ داده اشاره کن.
۵. به طور کلی کدام یک از این ویژگی ها درباره تو صدق می کند؛ بدبین، خوش بین، یا واقع گرا؟
۶. فکر می کنی بهترین مزیت مرد بودن/ زن بودن چیست؟
۷. آیا معمولاً تصمیم های خود را قبل از ابراز یا اجرا، تحلیل و بررسی می کنی یا بدون اینکه زیاد به آنها فکر کنی، تصمیم هایت را اجرا می کنی؟
۸. در ابراز احساسات راحت هستی؟ چه احساسی رو به سختی ابراز می کنی؟ چه احساسی رو در خودت به سختی کنترل می کنی؟
۹. وقتی در یک وضعیت بحرانی گرفتار می شوی خودت و شرایط را چگونه مدیریت می کنی؟
۱۰. چه چیز باعث می شود احساس امنیت و آرامش کنی؟ آیا چیزی هست که دائماً درباره آن نگران باشی؟
۱۱. فکر می کنی بزرگترین عیب تو چیست؟ برای رفع آن چه کاری باید بکنی؟
۱۲. آدم قابل اعتمادی هستی؟ چه ویژگی هایی باعث می شود قابل اطمینان باشی؟
۱۳. در چه حوزه هایی از زندگی احساس استقلال یا وابستگی می کنی؟
۱۴. چه چیزهایی می توانند تو را عصبانی کنند؟ معمولاً در زمان عصبانیت چه واکنش هایی از خودت نشان می دهی؟ تا حالا واکنش فیزیکی هم داشته ای؟
۱۵. اگر همسرت کار اشتباهی انجام دهد، چه عکس العملی نشان می دهی؟ یا حاضری او را ببخشی؟
۱۶. از چه چیزی خیلی می ترسی؟ آیا این ترس تا به حال باعث شده نتوانی کاری را که می خواهی انجام دهی؟
۱۷. آیا تا به حال در زندگی خود نقطه عطفی داشته ای؟
۱۸. صبح ها که از خواب بیدار می شوی سرحال هستی یا بداخلاق و بی حوصله؟ در حالت دوم چقدر طول می کشد تا سرحال شوی؟
۱۹. از اینکه توی جمع صحبت کنی، چه احساسی داری؟ آیا دچار اضطراب می شوی یا به راحتی حرفت را به پایان می بری؟
۲۰. تا حالا عزیزی را از دست داده ای؟ چطور با مرگ او کنار آمدی؟
۲۱. در طول روز بهتر کار می کنی یا شب ها راحت تری؟
۲۲. وقتی غمگینی، چه واکنش ها و حرف هایی از سوی دیگران تو را آرام می کند؟
۲۳. آیا آدمی هستی که برای انجام کارهای خود برنامه ریزی می کند؟ برای چند سال آینده زندگی خود برنامه ریزی کرده ای؟
۲۴. آیا دوست داری که همسرت در انجام کارها و برنامه هایی که داری به تو کمک کند یا با کمک او مخالفت می کنی؟
۲۵. وقتی مریض هستی و احساس ضعف می کنی دوست داری تنها باشی، ترجیح می دهی کسی کنارت باشد یا دوست داری یکی دائم از تو مراقبت کند؟
۲۶. شرکت در چه نوع فعالیت های اجتماعی را دوست داری؟ با حضور در گروه های کوچک راحت تری یا در جمع های بزرگ؟
۲۷. ترجیح می دهی در گروه، یک رئیس و سردسته باشی یا حضورت کمرنگ باشد؟
۲۸. آیا از در آغوش گرفتن مردم خوشحال می شوی؟ آیا دوست داری دیگران تو را در آغوش بگیرند یا از لمس بقیه احساس خوبی نداری؟
۲۹. معمولاً از دیگران درخواست کمک یا حمایت می کنی یا ترجیح می دهی همه کارها را خودت انجام دهی؟
۳۰. چقدر مقید به امورات مذهبی هستید؟
۳۱. تاریخ های مهم مثل تولد و سالگرد ازدواج را در تقویم ات یادداشت می کنی؟ معمولاً تاریخ ها یادت می مانند؟
۳۲. به چه نوع از موسیقی علاقندی؟ خوانندده خاصی یا گروه خاصی؟
۳۳. تا حالا تنهایی زندگی کرده ای؟ از تنهایی لذت می بری؟ چقدر می توانی تنها بودن را تحمل کنی؟
۳۴. تا حالا شده حس کنی به حمایت عاطفی نیاز داری؟ چه زمانی بوده است؟
۳۵. آیا اغلب احساس می کنی که خیلی وقت تلف می کنی و در انجام کارها تنبل هستی؟ آرزو می کنی که کاش این طور نبود؟
۳۶. آیا آدم وقت شناسی هستی و یا معمولاً دیر سر قرار حاضر می شوی؟
نکته: سوال ها و حرف هایی که در شب خواستگاری مطرح می شوند اهمیت زیادی دارند چون پایه ای برای ارتباطات بعدی هستند. دختر و پسر باید بدانند هدف و خواسته آنها از ازدواج چیست تا بتوانند صحیح و هدفمند با هم گفتگو کنند. در واقع دو طرف باید براساس معنایی که زندگی مشترک و همسر خوب برای آنها دارد سوال هایی بپرسند که به شناخت آنها از طرف مقابل کمک بیشتری می کند.
تندرستی/ شماره ۱۱۹/۲۴ مرداد ماه ۹۲/ یلدا راه نجات/ صفحه ۲۲
کدخبر : 50743
۹۲/۰۹/۰۳