سلامت مردان - سلامت جنسی

امروزه در جامعه ما رابطه جنسی ناسالم و بیماریهای آمیزشی یک خطر بالقوه برای سلامت مردان محسوب می شود. بیماریهای آمیزشی از طریق رابطه جنسی قابل انتقال هستند. هر قدر تعداد شرکای جنسی بیشتر باشد، خطر ابتلا به بیماریهای آمیزشی بیشتر است.

با اینکه روابط زناشوئی از اهمیت بسیار زیادی در استحکام خانواده برخوردار است، ولی بعلت تابو بودن آن در جامعه ما مغفول افتاده و در عوض انبوه تبلیعات و اطلاعات ماهواره ای و رسانه ای نادرست جای آموزشهای صحیح را گرفته اند. اگر ما اطلاعات و آموزشهای صحیح و همگانی را در اختیار مردم قرار ندهیم آنها برای کسب این آموزشها و اطلاعات به منابع نا معتبر روی آورده و جامعه و حانواده ها از این نظر متضرر خواهند شد. یکی از علائم بسیار مهم در مردان، اختلال نعوظ است. برای اینکه یک مرد بتواند نعوظ کافی بدست آورد باید دارای عروق و جریان خون مناسب باشد. مردیکه بعلت دیابت، افزایش چربی خون و علل دیگر دچار گرفتگی عروق و آسیب به جریان خون می شود، دچار اختلال نعوظ خواهد شد. رگی که به آلت تناسلی خون می رساند دارای قطر یک میلیمتر است، ولی رگی که به قلب خون می رساند قطر حدود 6-5 میلی متر دارد. بنابراین ابتدا جریان خون آلت مختل شده و اختلال نعوظ ایجاد می شود و بدنبال آن در چند سال آینده عروق قلب مسدود شده و مرد سکته می کند. امروزه توصیه می کنند که هر مردیکه دچار اختلال نعوظ می شود بهتر است از نظر وجود احتمالی بیماری عروق قلب نیز بررسی شود. شاید ممکن است برای یک مرد داشتن اختلال نعوظ مهم نباشد، ولی باید بداند که این بیماری ممکن است نشان از وجود یک بیماری مهم قلبی باشد. حدود 10 درصد تمام مردان و 25 درصد مردان بالای 60 سال دارای اختلال نعوظ هستند. در 70 درصد موارد علت اختلال نعوظ یک بیماری است که قابل درمان می باشد. تصلب عروق، افزایش فشارخون، دیابت، سیگار کشیدن، آسب به نخاع، بیماریهای پروستات از جمله جراحی آن و مصرف بیش از 200 نوع دارو از علل ایجاد کننده اختلال نعوظ هستند. اختلال نعوظ ممکن است منشا اضطراب و افسردگی داشته باشد. مردانیکه مبتلا به اختلال نعوظ هستند، اغلب در خود احساس عدم کفایت، و اطمینان خاطر اندک می کنند.

رابطه جنسی سالم و بیماریهای آمیزشی

امروزه در تمامی جوامع از جمله جامعه ما رابطه جنسی ناسالم و بیماریهای آمیزشی یک خطر بالقوه برای سلامت مردان محسوب می شود. منتها تفاوت عمده ما بین جامعه ما و اروپا و آمریکا در این است که در غرب بعلت اطلاع رسانی گسترده و اقدامات بهداشتی موارد جدید بیماری ایدز بشدت کاهش پیدا کرده و نزدیک صفر شده است و این در صورتی است که میزان شیوع بیماریهای آمیزشی از جمله ایدز در آسیا و آفریقا بشدت رو به فزونی است. بیماریهای آمیزشی از طریق رابطه جنسی حتی تماس جلدی قابل انتقال هستند. هر قدر تعداد شرکای جنسی بیشتر باشد، خطر ابتلا به بیماریهای آمیزشی بیشتر است. بیش از 20 نوع بیماری آمیزشی وجود دارند. متاسفانه بسیاری از بیماریهای آمیزشی در ابتدا فاقد علامت هستند و این سبب انتشار بیماری می گردد. در زیر به تعدادی از بیماریهای آمیزشی مهم و علائم آن اشاره می شود:

• عفونت کلامیدیائی. در بعضی از جوامع شایعترین بیماری آمیزشی است. سی درصد خانمهائیکه مبتلا به این بیماری شده و درمان نمی شوند، سرانجام نازا می شوند. این عفونت می تواند سبب ناباروری در مردان نیز شود. متاسفانه سه چهارم خانمهای مبتلا و نصف مردان مبتلا به این عفونت فاقد علائم هستند. اگر علامتی هم وجود داشته باشد معمولا 3-1 هفته پس از وارد شدن این باکتری به بدن ایجاد می شوند. در مردان علائم عبارتند از یک ترشح سفید رنگ از مجرای ادرار و احساس سوزش در هنگام ادرار کردن. این بیماری به راحتی قابل تشخیص و درمان است.

• سوزاک. آن یکی از شایعترین بیماری آمیزشی در دنیا است. اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود به راحتی قابل درمان است. اگر این بیماری درمان نشود می تواند منجر به ناباروری شده و به سایر نقاط بدن نیز منتشر شود. علائم 30-2 روز پس از تماس جنسی با فرد آلوده ظاهر می شوند. علائم عبارتند از ترشح زرد رنگ از مجرا به همراه سوزش هنگام ادرار کردن. اگر میکروب عامل سوزاک وارد چشم شود، می تواند منجر به کوری گردد.

• سیفیلیس. آن یک بیماری آمیزشی جدی است. علامت اصلی عبارت از ایجاد یک زخم پوستی در آلت تناسلی یا داخل دهان می باشد که 5-1 هفته باقی می ماند (شکل 2). از این زخمها مایعی ترشح می شود که بشدت آلوده کننده است. بدنبال آن تب، بثورات جلدی و علائم شبیه به آنفلوآنزا در مرد ظاهر می شود. اگر این بیماری به موقع تشخیص و درمان نشود می تواند منجر به آسیب به مغز، قلب، نخاع شوکی و حتی مرگ گردد.

• تبخال تناسلی. عامل آن یک ویروس است و علائم ظرف یک هفته پس از آلوده شدن به ویروس ایجاد می شوند. این بیماری ابتدا با خارش و سوزش و درد شدید در ناحیه آلوده شروع می شود و پس از جند روز تاولهای ریز در محل آلوده ظاهر می شوند (شکل 3). برای تشخیص باید یک نمونه از ضایعه را به آزمایشگاه ارسال کرد. این تاولها در تمامی قسمتهای دستگاه تناسلی و سایر نقاط بدن از جمله حفره داخل دهان (شکل 4) می توانند ایجاد شوند و خیلی دردناک هستند. متاسفانه این بیماری درمان قطعی ندارد و ویروس آن در بدن باقی می ماند. افرادیکه هیچ نوع ضایعه پوستی ندارند ولی آلوده به ویروس این بیماری هستند،‌ می توانند این بیماری را منتقل کنند. از خصوصیت این بیماری عود آن است.

• زگیل تناسلی. عامل این بیماری نیز ویروس است و درمان قطعی ندارد، ولی خطرناکتر از بیماری تبخال تناسلی است. ویروس این بیماری عامل بسیاری از سرطانهای دستگاه تناسلی خانمها از جمله سرطان دهانه رحم و عامل سرطان آلت تناسلی در مردان است. همانطور که از اسم این بیماری بر می آید، ضایعات آن بصورت زگیل است که می تواند در تمامی قسمتهای دستگاه تناسلی (شکل 5)، اطراف دهان (شکل 6) و حتی داخل حلق ایجاد شود. این بیماری واکسن بسیار موثر دارد که امروزه در بسیاری از کشورها واکسناسیون بر علیه این بیماری در برنامه واکسیناسیون کشوری گنجانده شده است.

• ایدز. ویروس عامل بیماری ایدز را تقریبا می توان در تمامی مایعات بدن از جمله منی، ترشحات واژن، خون، بزاق، شیر و حتی اشک پیدا کرد. ایدز مراحل نهائی آلوده شدن به ویروس HIV می باشد. این بیماری بالقوه کشنده است، ولی اگر در مراحل ابتدائی تشخیص داده شود، می توان به مقدار زیادی از پیشرفت آن به طرف بیماری ایدز جلوگیری کرد.

تنها راه قطعی جلوگیری از بیماریهای آمیزشی، اجتناب از رابطه جنسی خارج از خانواده است. ولی آن یک راه حل عملی برای تمامی افراد نیست. استفاده از کاندوم لاتکس به مقدار زیادی از ابتلا به بیماریهای آمیزشی جلوگیری می کند، ولی آنرا صفر نمی کند.

با افزایش سن در رابطه زناشوئی مردان چه اتفاقی می افتد؟

با افزایش سن یک عده تغییراتی در بدن مرد حادث می شوند که وی را مستعد ابتلا به اختلالات جنسی می کنند. با افزایش سن، تصلب شرائین زیاد می شود، احتمال داشتن فشار خون بالا می رود و احتمال استفاده کردن از داروهای مختلف زیاد می شود. ولی مهمترین اتفاقی که می افتد، یائسگی مردانه است که در جامعه ما تقریبا ناشناخته است. مردان نیز مثل خانمها می توانند یائسه شوند. یائسگی در مردان همراه با کاهش شدید هورمونهای مردانه است که سبب ایجاد مشکلات زیاد در مردان از جمله کاهش میل جنسی، پوکی استخوان، لاغر و ضعیف شدن عضلات، اختلال حافظه و غیره می شود. توصیه می شود که مردان بالای 50 سال از نظر حادث شدن احتمالی یائسگی مورد بررسی قرار گیرند. چون تشخیص و درمان یائسگی مردان، در بالا بردن کیفیت زندگی آنها نقش بسزائی دارد.

منبع: آقای دکتر محمدرضا صفری نژاد، جراح بیماریهای کلیه و مجاری ادراری، استاد دانشگاه