منشاوی در تلاوت خویش الحان اعتقادی را با الحان عرفانی پیوند داد
المنشاوی در تلاوت خویش الحان اعتقادی را با الحان عرفانی پیوند داد
گروه بین‌الملل: غیرمسلمانان التفات خاصی نسبت به سبک تلاوت «شیخ محمد صدیق المنشاوی» دارند، سبکی که وجدی عرفانی برای شنونده ایجاد می‌کند و الحان اعتقادی را با الحان عرفانی پیوند می‌دهد.
|
| «محمود جابر» گردآورنده دانش‌نامه قاریان مصری |
«محمود جابر» گردآورنده دانش‌نامه قاریان مصری در نشست واکاوی ابعاد فنی تلاوت‌های قرآن استاد محمد صدیق المنشاوی که با حضور استادان «عباس سلیمی»، «حبیب مهکام» و «محمد ستوده‌نیا» و جمعی از علاقمندان در سالن نشست‌های خبرگزاری قرآنی ایران(ایکنا) برگزار شد، در گفت‌وگوی تلفنی با این خبرگزاری گفت: یکی از ابعادی که قرائت شیخ محمد صدیق المنشاوی را برجسته می‌کند، تأثیر وی از مرحوم پدرش «شیخ صدیق المنشاوی» است که مسلط به روش‌های کلاسیک الحان مصری بود، و بعد دیگر محیطی است که این قاری در آن پرورش یافته‌اند.
مؤلف دانش‌نامه قاریان مصری در توضیح محیطی که استاد محمد صدیق المنشاوی در آن پروش یافته گفت: همانطور که می‌دانیم ایشان متولد «صعید» شهری در جنوب مصر است، مردم این منطقه خود دارای صدای نازک و نرم است و این نوع صدا را می‌پسندند که در مصر به صدای «نحاسی» معروف و در آن رگه‌هایی از زنگ و رنین دیده و باعث به وجد آمدن شنونده می‌شود، این نوع صدا مورد پسند مردم جنوب مصر است و تلاوت‌های شیخ محمد صدیق المنشاوی این ویژگی صدایی را دارا بود که آن را از طریق دو عامل محیط و پدر مرحومش استاد صدیق المنشاوی فرا گرفته بود.
وی با بیان این مطلب که در حقیقت تمام قاریان بزرگ مصر از هیچ سبکی تقلید نکرده و خود مدارس قرائت‌های قرآنی را ابداع کردند، عنوان کرد: شیخ در سبک قرائتی خویش از قراء دیگر تقلید نکرده است و خود صاحب سبک خاص قرائتی بود.
جابر در ادامه با اظهار تأسف از این‌که تاکنون تلاوت‌های استاد به طور کامل مورد تحلیل و مطالعه دقیق گونه‌های صدایی و مقامات موسیقایی قرار نگرفته است، گفت: امید است که در آینده‌ای نزدیک گونه‌های صدایی و مقامات موسیقایی که شیخ محمد صدیق المنشاوی و همچنین قاریان دیگر که در تلاوت‌های خویش به کار می‌بردند، مورد کنکاش متخصصین این امر قرار گیرد.
| گردآورنده دانش‌نامه قاریان مصری: |
| تلاوت‌های شیخ تا کنون به طور کامل مورد تحلیل و مطالعه دقیق گونه‌های صدایی و مقامات موسیقایی قرار نگرفته، امید است که در آینده‌ای نزدیک گونه‌های صدایی و مقامات موسیقایی که شیخ محمد صدیق منشاوی و همچنین قاریان دیگر که در تلاوت‌های خویش به کار می‌بردند، مورد کنکاش متخصصین این امر قرار بگیرد |
وی در ادامه افزود: البته در کتاب «اعلام قراء مصر» به این مسأله در قسمت سیره شخصی قاری پرداخته شده است و ویژگی‌های صدایی که شیخ و دیگر قراء را برجسته ساخته در این تألیف مورد بررسی قرار داده شده است.
این مؤلف مصری با اشاره به این نکته که از جمله تلاوت‌های استثنائی استاد محمد صدیق المنشاوی که تمام دوستداران صدای ایشان این تلاوت‌ها را می‌شناسند، تلاوت ایشان در دو سوره «قصص» و «یوسف» است که از گونه‌های استثنایی جهان تلاوت قرآن شمرده می‌شود گفت: ایشان سوره یوسف را با صدایی بسیار نرم و لطیف قرائت کرده‌اند و در حقیقت راز ماندگاری قرائت این سوره این است که در زمان قرائت آن، استاد به التهاب حنجره دچار بود و این سوره را با حنجره‌ای که درجاتی از التهاب در آن دیده می‌شود تلاوت کرده است، همین امر رنگ برجسته و متمایزی به تلاوت ایشان بخشیده و حتی گونه‌ای از ابداع شمرده می‌شود.
وی در ادامه این مطلب افزود: بسیاری از متخصصان صدایی نظرات بسیاری را پیرامون تلاوت شیخ از سوره یوسف اظهار کرده‌اند و به خواست خداوند به صورت تطبیقی تلاوت همین سوره و با همین کیفیت صوتی توسط ایشان تکرار شد تا به عنوان نمونه‌ای برای آموزش قراء نسل بعدی باشد.
وی در پاسخ به سؤال خبرنگار ایکنا پیرامون مقلدان برجسته شیخ محمد صدیق المنشاوی تصریح کرد: از جمله قاریانی که در تلاوت خویش از استاد المنشاوی تأثیر پذیرفته‌اند مرحوم «شیخ محمد اللیثی» و «شیخ محمود علی البناء» را می‌توان نام برد.
محمود جابر با اشاره به این‌که امروزه جریانی برای از بین بردن این سبک ریشه‌دار، بزرگ و اصیل وجود دارد و باید نسبت به این امر توجه ویژه‌ای داشت، گفت: حتی غیرمسلمانان التفات خاصی نسبت به این سبک قرائتی دارند، سبکی که الحان اعتقادی را با الحان عرفانی پیوند داد، این سبک تلاوت، وجدی عرفانی را برای شنونده ایجاد می‌کند، آغاز این سبک در مصر است و محبوب نومسلمانان است.
محمود جابر در پایان این گفت‌وگوی تلفنی از جمهوری اسلامی ایران که به این حرکت پسندیده در زمینه بررسی سبک‌های قرائتی قاریان بزرگ قرآن، اقدام کرده تشکر و قدردانی و برای هر گونه همکاری در این زمینه اعلام آمادگی کرد.
