بیماری پیرونی (کج شدن آلت تناسلی مرد)
بیماری پیرونی، سردسته بیماریهایی است که سبب کج شدن آلت تناسلی مرد می شود. از مهمترین عوامل ایجاد بافت فیبری در اجسام غاری آلت تناسلی مرد، وارد شدن ضربه و فشار به آلتتناسلی در حالت نعوظ می باشد. آن سبب پاره شدن مویرگها می شود.
سردستۀ بیماریهاییکه سبب کجی اکتسابی آلتتناسلی می شوند، بیماری پیرونی (Peyronie) می باشد. علت آن ایجاد بافت فیبری در اجسام غاری آلتتناسلی است. عوامل متعددی سبب ایجاد بافت فیبری در اجسام غاری آلتتناسلی می شوند. یکی از مهمترین آنها وارد شدن ضربه و فشار به آلتتناسلی در حالت نعوظ می باشد. آن سبب پاره شدن مویرگها می شود.
یکی از بیماریهائیکه سبب کجی آلتتناسلی می شود، و متأسفانه در جامعۀ ما نیز زیاد دیده می شود، بیماری پیرونی است. این بیماری اگر درمان نشود اکثراً سیر پیشرونده داشته و می تواند سبب ناتوانی جنسی کامل در مرد گردد. بعلت شیوع این بیماری یک توضیح مختصر خدمت خوانندگان گرامی لازم است تا ضمن افزایش میزان آگاهی مردان در جامعه، افراد مبتلا بتوانند به موقع به پزشک مراجعه بکنند. هنوز عامل اصلی بیماری پیرونی مشخص نیست ولی وارد شدن ضربه به آلت تناسلی در حالت نعوظ را در ایجاد آن دخیل می دانند. بیماری پیرونی دارای سه مرحله است: مرحلۀ حاد، مرحلۀ مزمن زودرس و مرحلۀ مزمن دیررس. شاه علامت مرحلۀ حاد، احساس درد در آلت تناسلی بویژه در حین نعوظ می باشد. اگر در این مرحله بیمار به پزشک مراجعه کند، احتمال اینکه با درمان جلوی پیشرفت بیماری را بگیریم زیاد است، ولی صددرصد نیست. این مرحله حدود 12-6 ماه طول می کشد و اکثر مردان مبتلا نیز یا به آن اهمیت نمی دهند و یا اینکه بعلت خجالت به پزشک مراجعه نمی کنند. پس از سپری شدن این مرحله، بیمار وارد فاز مزمن زودرس می گردد که در آن کمکم بافت فیبری در اجسام غاری ایجاد شده و پلاک تشکیل می شود و بتدریج آلت تناسلی در حین نعوظ بطرف پلاک کج می شود. اندازه و تعداد پلاک بسته به شدت بیماری و مدت زمانیکه از آن سپری شده است، متغیر است. گاهاً اندازۀ پلاک مثلاً 5×5 میلیمتر می باشد و منفرد است، و گاهاً بیمار مثلاً دو عدد پلاک 2×2 سانتیمتری در روی آلتتناسلی خود دارد. این پلاکها به راحتی با دست قابل لمس هستند. این پلاکها ضمن کج کردن و کوتاه کردن آلتتناسلی، به توانائی نعوظ بیمار نیز آسیب می زنند. مرحلۀ مزمن زودرس حدود 6 ماه طول می کشد، و پس از آن بیمار وارد مرحلۀ مزمن دیررس می شود. در این مرحله یک اتفاق مهم می افتد و آن رسوب کلسیم در روی پلاک است که در اصطلاح به آن کلسیفیه شدن می گویند. در این مرحله کجی آلتتناسلی شدت یافته، و بیمار مبتلا به اختلال در نعوظ می شود. در حالت نعوظ ممکن است آلت تناسلی تا محل پلاک سفت شود و بعد از آن آلتتناسلی شل باقی میماند و یک حالت شبیه ساعت شنی ایجاد می شود. یعنی آلتتناسلی در یک قسمت باریک می شود. گاهاً شدت کجی آنقدر زیاد است که نزدیکی امکانپذیر نیست. تنها درمان در این مرحله جراحی است که همیشه مشکل بیمار را حل نمی کند. تشخیص بیماری پیرونی در مرحلۀ حاد اهمیت خیلی زیادی دارد، چون کمک زیادی می توان به بیمار کرد. اکثراً سیر بیماری پیرونی اگر کنترل نشود بطرف ناتوانی جنسی می باشد.
یکی دیگر از مواردیکه سبب تشکیل بافت فیبری و کجی بعدی آلت تناسلی می شود، شکستگی آلتتناسلی است، که پدیدۀ نادری هم نیست. در شکستگی، آلتتناسلی در حالت نعوظ به یک باره تا می شود، که بدنبال آن درد شدید همراه با تورم شدید و کبودی شدید آلتتناسلی و نواحی اطراف ایجاد می شود. این افراد نیاز به عمل جراحی اورژانس دارند، و اگر عمل نشوند ممکن است برای همیشه دچار ناتوانی جنسی شوند.
بطور خلاصه کجی آلتتناسلی بر دو نوع است: نوع مادرزادی که در صورتی نیاز به جراحی دارد که در روابط زناشوئی مشکل ایجاد کند و یا از نظر ظاهری برای زوجها ناراحت کننده باشد. نوع مادرزادی بخودی خود سبب ناتوانی جنسی و ناباروری نمی شود، ولی اگر بیش از 30 درجه باشد، نزدیکی مشکل و دردناک خواهد بود. نوع اکتسابی که سیر پیشرونده دارد و اگر بطور مناسب درمان نشود، اکثراً سبب ناتوانی جنسی در مرد خواهد شد. مهمترین علت کجی اکتسابی آلتتناسلی بیماری پیرونی است، که تشخیص و درمان زود هنگام آن برای بیمار خیلی کمک کننده خواهد بود. در ضمن به عنوان علت کجی اکتسابی آلتتناسلی و ناتوانی جنسی بدنبال آن، از شکستگی آلتتناسلی نیز نباید غافل بود.
منبع: آقای دکتر محمدرضا صفری نژاد، جراح بیماریهای کلیه و مجاری ادراری، استاد دانشگاه