ارادت ویژه رئیس مذهب به ساحت مقدس سالار شهیدان
حقی از حقوق خدا و رسول
آن جناب فرمودند: اگر یکى از شما طول دهر و عمرش را به حجّ رفته ولى به زیارت حسین بن على علیهما السّلام نرود حتما و محقّقا حقّى از حقوق خدا و حقوق رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم را ترک کرده زیرا حق حسین علیه السّلام فرضیه و تکلیفى است از جانب خداوند که بر هر مسلمانى واجب مىباشد.(1)
آداب سفر به کربلا
امام صادق علیه السّلام به یکى از یاران خود فرمود: آیا به زیارت قبر أبى عبد اللّه صلوات اللَّه علیه می روید؟ گفت: آرى. فرمود: براى این سفر سفره بر می دارید؟ گفت: آرى. فرمود: ولى اگر به زیارت قبور پدران و مادرانتان می رفتید چنین نمی کردید. گوید: عرض کردم در این صورت چه چیزى باید بخوریم؟ گفت: نان با شیر.
و در خبرى دیگر امام صادق علیه السّلام است که فرمود: به من خبر رسیده است گروهى چون حسین علیه السّلام را زیارت می کنند، سفره هائى به همراه خود می برند، که بزغاله بریان، و حلواى خرما و امثال آنها در آن حمل شده است، در صورتى که اگر قبور دوستانشان را زیارت می کردند چنین غذاها با خود نمی بردند.(2)
امام صادق علیه السّلام فرمودند: هر گاه خواستى امام حسین علیه السّلام را زیارت کنى، در حالى که غمگین، اندوهگین، ژولیده موى، غبارآلود، گرسنه و تشنه اى او را زیارت کن. زیرا همانا امام حسین علیه السّلام غمگین، اندوهگین، ژولیده مو، غبارآلود، گرسنه و تشنه شهید شد. حوایج خود را از او بخواه سپس بازگرد و آن جا را وطن خود قرار نده
زیارت از راه دور
در روایت حنان بن سدیر از پدرش آمده است که گفت: امام صادق علیه السّلام به من فرمود: اى سدیر، هر روز به زیارت قبر حسین علیه السّلام مى روى؟ عرضه داشتم نه فدایت شوم، فرمود: چه جفاست این کار شما، آیا در هر ماه زیارت می کنى، عرض کردم: نه، فرمود: سالى یک بار به زیارت می روید؟ عرض کردم گاهى، فرمود: یا سدیر! چقدر نسبت به حسین علیه السّلام جفا و بى مهرى است از شما، آیا نمى دانى که خداى تعالى را هزار هزار فرشته گردآلود و موى پریشان است که بر حسین علیه السّلام می گریند و پیوسته زیارت مى کنند و خستگى نمى پذیرند، و چه مىشود تو را که هر هفته پنج بار به زیارت حسین علیه السّلام بروى یا روزى یک بار، عرضه داشتم: فدایت شوم میان من و قبر او فرسخها است؟ فرمود: بر بام خانه خود برو و به جانب راست و چپ بنگر سپس سر خود را به سوى آسمان بالا ببر سپس به سوى قبر توجّه نما و بگو:
«السّلام علیک یا أبا عبد اللّه السّلام علیک و رحمة اللَّه و برکاته»
براى تو یک زیارت نوشته خواهد شد.(3)
زائر کربلا و ملائکه
هرون بن حمزه غنوى گوید: شنیدم امام صادق علیه السّلام می فرمود: خداى تبارک و تعالى چهار هزار فرشته ژولیده و گردآلود بر قبر حسین علیه السّلام گمارده که تا روز قیامت بر او می گریند و هر که آن حضرت را زیارت کند وى را بدرقه کنند تا به مأمن او برسانند و اگر بیمار شود بامداد و شامگاه از او عیادت کنند و اگر بمیرد جنازه او را تشییع کنند و تا قیامت براى او آمرزش خواهند.(4)
زیارت با معرفت
ابن مسکان از امام صادق علیه السّلام روایت کرده است: هر کس به زیارت حسین علیه السّلام برود در حالى که از مقام و منزلت او آگاه باشد (او را امام مفترض الطّاعة بداند و خود نیز از پیروان او باشد) نام او در علّیّین ثبت مى شود.(5)
پیاده و سواره رفتن به کربلا
حسین بن ثویر بن ابى فاخته، از امام صادق علیه السّلام روایت کرده است که به من فرمود: اى حسین! هر کس به قصد زیارت قبر حسین بن على علیهماالسّلام از خانه اش بیرون آید، اگر پیاده باشد خداوند به ازاى هر گامى که بر مى دارد حسنه اى برایش ثبت و گناهى از او پاک مى کند. و اگر سواره باشد، خداوند به ازاى هر قدمى که مرکبش بر مى دارد، حسنه اى براى او مى نویسد و گناهى از او پاک مى سازد. و هنگامى که به حائر حسینى برسد خداوند او را از رستگاران و حاجت رواشدگان منظور مىفرماید. و چون اعمالش را تمام کند، خداوند او را از افراد ظفرمند و پیروز ثبت مى کند، و هنگامى که مى خواهد (به شهر و دیار خود) باز گردد، فرشته اى به نزد او آمده و به او مى گوید که رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم به تو سلام مى رساند و مى فرماید که: عملت را از نو آغاز کن که خداوند گناهان گذشته تو را بخشید.(6)
آداب زیارت
امام صادق علیه السّلام فرمودند: هر گاه خواستى امام حسین علیه السّلام را زیارت کنى، در حالى که غمگین، اندوهگین، ژولیده موى، غبارآلود، گرسنه و تشنه اى او را زیارت کن. زیرا همانا امام حسین علیه السّلام غمگین، اندوهگین، ژولیده مو، غبارآلود، گرسنه و تشنه شهید شد. حوایج خود را از او بخواه سپس بازگرد و آن جا را وطن خود قرار نده.(7)
قطعه ای از بهشت
عبداللَّه بن سنان مىگوید: از امام صادق علیه السّلام شنیدم که مى فرمودند:
مساحت قبر حسین بن علىّ علیهماالسّلام بیست ذراع (هر ذراع حدودا نیم متر می باشد.) در بیست ذراع مى باشد، این محل باغى است از باغ هاى بهشت، از آنجا عروج به آسمان صورت مى گیرد، و هیچ فرشته مقرّب و نبىّ مرسلى نیست مگر آنکه از حق تعالى درخواست مى کند که به زیارت حسین علیه السّلام برود پس فوجى از آسمان به زمین فرود آمده و به زیارت آن حضرت رفته و فوجى پس از زیارت به آسمان مى روند.(8)
در پایان به این نکته متذکر می شود که روایات با موضوعات متنوع از امام صادق علیه السّلام در خصوص زیارت اباعبدالله علیه السّلام وارد شده است. به منابعی که در این مقاله ذکر شده به ویژه «ثواب الاعمال» و «کامل الزیارات» مراجعه شود.
پی نوشت:
1) ابن قولویه، جعفر بن محمد - ذهنى تهرانى، محمد جواد، کامل الزیارات / ترجمه ذهنى تهرانى، 1جلد، انتشارات پیام حق - تهران، چاپ: اول، 1377 ش، ص398
2) ابن بابویه، محمد بن على - غفارى، محمد جواد، من لا یحضره الفقیه / ترجمه غفارى، على اکبر ومحمد جواد و بلاغى، صدر، 6جلد، نشر صدوق - تهران، چاپ: اول، 1367ش، ج3، ص156 و 157
3) شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه / ترجمه غفارى،ج3،ص524
4) ابن بابویه، محمد بن على - کمره اى، محمد باقر، الأمالی (للصدوق) / ترجمه کمرهاى، 1جلد، کتابچى - تهران، چاپ: ششم، 1376ش، ص 14
5) ابن بابویه، محمد بن على - مجاهدى، محمد على، پاداش نیکیها و کیفر گناهان / ترجمه ثواب الأعمال، 1جلد، انتشارات سرور - قم، چاپ: اول، 1381ش، ص229
6) ابن بابویه، محمد بن على - مجاهدى، محمد على، پاداش نیکیها و کیفر گناهان، ص241-242
7) ابن بابویه، محمد بن على - بندر ریگى، ابراهیم محدث، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال / ترجمه بندرریگى، انتشارات اخلاق - قم، چاپ: سوم، 1379ش، ص189
8) ابن قولویه، جعفر بن محمد - ذهنى تهرانى، محمد جواد، کامل الزیارات ، ص374
