اختلال نعوظ: علل و راههای درمانی

اختلال نعوظ دارای علل زیادی است و بدون تشخیص علت، اقدام به درمان یا جنبه تسکینی داشته و یا بی فایده خواهد بود. برای یک نعوظ طبیعی در مرد 4 سیستم در بدن باید طبیعی بوده و هماهنگ با هم عمل کنند: سیستمهای عصبی، هورمونی، عروقی و روانی. اختلال در هر کدام می تواند منجر به اختلال در نعوظ شود.

اختلال نعوظ یک بیماری جنسی شایع در مردان است که گاها سبب دیسترس شدید بیمار و همسر وی می شود. خوانندگان محترم باید بدانند که اختلال نعوظ دارای علل زیادی است و بدون تشخیص علت، اقدام به درمان یا جنبه تسکینی داشته و یا بی فایده خواهد بود. یکی از راههای اطلاع رسانی برای عامه مردم، تهیه جزوات ساده و بدون اطاله کلام است، که در آن نویسنده بطور مستقیم به موضوع می پردازد و خواننده نیز حداکثر بهره را خواهد برد. در اولین قسمت از این سلسله نوشتارها، ابتدا علل اختلال نعوظ فهرست وار ذکر می شوند و بعد راههای درمانی بصورت فهرست وار آورده خواهند شد، امیدوارم خوانندگان محترم از آن سود ببرند. برای یک نعوظ طبیعی در مرد 4 سیستم در بدن باید طبیعی بوده و هماهنگ با هم عمل کنند. این 4 سیستم عبارتند از: سیستم عصبی، سیستم هورمونی، سیستم عروقی و سیستم روانی. اختلال در هر کدام می تواند منجر به اختلال در نعوظ شود.

مهمترین علل اختلال نعوظ در مردان به قرار زیر هستند:

1. علل روانی

• اضطراب در برقراری رابطه جنسی که در آن مرد نگران از انجام موفقیت آمیز رابطه جنسی است.

• مشکلات در روابط با همسر

• استرسهای روانی (مشغله زیاد، کار دو شیفته، درگیری خانوادگی و فامیلی، از دست دادن کار، وجود بیمار در خانواده، مشکلات اقتصادی و غیره)

• بیماریهای روانی مثل افسردگی

2. علل مربوط به سیستم عصبی

• سکته مغزی

• بیماری آلزایمر

• آسیب به نخاع شوکی

• آسیب به اعصاب داخل لگن (عصب گیری اعضاء تناسلی از اعصاب داخل لگن است، اگر این اعصاب آسیب ببینند، بیمار ممکن است دچار اختلال نعوظ شود. در جراحهیای داخل لگن گاها این اعصاب آسیب شدید می بینند).

• دیابت (بیماری دیابت سبب آسیب به اعصاب محیطی می شود)

• شکستگی لگن

• بیماری ام اس

• بیماری پارکینسون

3. علل عروقی: که مهمترین علت اختلال نعوظ در مردان است. علل عروقی به دو دسته بزرگ تقسیم می شوند: علل شریانی و علل وریدی. برای نعوظ طبیعی خون باید از طریق شریان وارد آلت تناسلی شود و سپس با بسته شدن وریدها در داخل آلت تناسلی بدام بیفتد. اگر میزان جریان خون شریانی به آلت تناسلی کافی نباشد و یا وریدها به موقع بسته نشده و خون را بدام نیندازند، اختلال نعوظ در مرد ایجاد خواهد شد (شکل 1).

• آترواسکلروز یا تصلب شرائین که در آن با بالا رفتن سن شرائین قابلیت ارتجاعی خود را از دست داده و بعلت رسوب کلسترول در جدار آنها، مجرای عروق تنگ می شود.

• فشارخون

• دیابت، دیابت سبب اختلال عروق در سرتاسر بدن می شود.

• آسیب به لگن از جمله شکستگی لگن که در آن شریانی که به آلت تناسلی خون می رساند قطع می شود.

4. علل هورمونی

• کم کاری غدد جنسی

• افزایش پرولاکتین خون

5. مصرف بعضی از داروها: مصرف تعدادی از داروها سبب اختلال نعوظ و یا تشدید آن می شود. به خاطر داشته باشید شما به هیچ وجه نباید سرخود دارو را قطع و یا تعویض نمائید. حتما با پزشک معالج خود مشورت نمائید. مصرف بعضی از داروها مثل داروهای ضد فشارخون و ضد افسردگی برای سلامت انسان حیاتی هستند. این نکته برای این ذکر می شود که خوانندگان محترم بدانند که مشکل آنها چه منشائی دارد و بیخود متحمل هزینه نشوند. در داروهای سرماخوردگی ماده ای وجود دارد که ممکن است در مردانیکه از قبل دارای نعوظ خوبی نبودند با مصرف آنها دچار اختلال نعوظ شدید شوند، این بیماران فقط باید صبر کنند تا مصرف دارو تمام شود، و بدنبال آن مشکلشان حل خواهد شد.

• داروهای ضد فشار خون

• داروهای ضد افسردگی

• داروهای ضد هورمونهای مردانه

• سوء استفاده از الکل و مواد

• کشیدن سیگار

6. سایر علل

• بیماری پیرونی که در آن یک یا چند پلاک سفت در روی آلت تناسلی ظاهر شده و منجر به کجی آلت تناسلی می شود. این بیماری در بیشتر موارد سیر پیشرونده دارد و منجر به ناتوانی جنسی کامل می شود.

• نارسائی مزمن کلیه

• بیماریهای قلبی

• شیمی درمانی

• پرتو درمانی

برای درمان اختلال نعوظ راههای زیادی وجود دارند که جهت راهنمائی شما عزیزان در زیر فهرست وار ذکر می شوند. در ضمن هیچیک از داروههای گیاهی و مکملها که در بازار وجود دارند و یا از طریق شبکه های ماهواره ای تبلیغ می شوند، مورد تائید مجامع علمی معتبر نیستند. ما هیچ داروئی نداریم که تمام انواع اختلالات جنسی را در تمامی بیماران صد در صد درمان کند. ما هیچ داروئی نداریم که همزمان اختلال نعوظ و انزال زودرس را درمان کند. برای درمان اختلال نعوظ 4 خط درمانی وجود دارد که به ترتیب طی می شوند. گاها پزشک بسته به شرایط بیمار تصمیم می گیرد که مثلا از خط سوم درمانی شروع کند. خطوط درمانی به قرار زیر هستند:

خط اول درمانی: در بسیاری از موارد نیازی به تجویز دارو نیست. کافی است بیمار سبک زندگی خود را اصلاح کند.

• ایجاد تغییرات در سبک زندگی

o قطع سیگار و مصرف مواد مخدر

o بهبود دادن به رژیم غذائی

o ورزش مرتب و منظم

o کاهش استرس روزانه

• کنترل دیابت و مصرف منظم داروهای قلبی عروقی

• کاهش کلسترول خون

• کاهش وزن

• تغییر داروهای مسبب اختلال نعوظ

• برطرف کردن مسائل روانی زندگی

• برخورد با باورهای نادرست در مورد مسائل جنسی

• بر طرف کردن یائسگی مردانه

خط دوم درمانی:

• داروهای خوراکی

o داروهای خوراکی با اثرات محیطی (داروهائیکه بر روی آلت تناسلی تاثیر می گذارند)

o داروهای خوراکی با اثرات مرکزی (داروهائیکه بر روی نقاط بخصوصی از مغز تاثیر می گذارند)

• مشاوره و آموزش

o افزایش اطلاعات و آگاهی

o ارجاع بیمار به روانشناس جهت مشاوره، تنها یا با زوج

• استفاده از دستگاهها: منظور دستگاه واکیوم است که فقط در بیماران بخصوص مفید می باشد. به هیچ وجه منظور دستگاههائی که در ماهواره تبلیغ می شوند نیست (شکل 2).

خط سوم درمانی: در این خط درمانی از داروهای موضعی استفاده می شود که سه نوع دارد:

• داروهای تزریقی که در آن به بیمار آموزش داده می شود که یک ماده داروئی را به آلت تناسلی تزریق کند مثل بیماران دیابتی که به خود انسولین تزریق می کنند. داروهای که مخصوص تزریق در آلت تناسلی هستند، انواع گوناگون دارند که باید کم عارضه ترین آنها انتخاب شود (شکل 3).

• شیافها: که در آن یک ماده داروئی به شکل شیاف با دستگاه مخصوص وارد مجرای ادرار شده و از طریق مخاط مجرا جذب و سبب نعوظ می شود (شکل 4).

• پمادها و کرمها: که در آن مواد داروئی خاصی به شکل پماد یا کرم به پوست آلت تناسلی مالیده می شوند.

خط چهارم درمانی: در این خط درمانی جراحی انجام می شود.

• جراحی عروق: در مواردیکه شریان خون رساننده آلت تناسلی بعلت شکستگی لگن قطع شده است، می توان با عمل پیوند عروق دوباره خونرسانی آلت تناسلی را برقرار کرد.

• گذاشتن پروتز: اگر بیمار به هیچ کدام از درمانهای فوق پاسخ ندهد، می توان برای بیمار پروتز گذاشت. پروتزهای آلت تناسلی انواع مختلف دارند. یک نوع آن دو تکه و از جنس سیلیکون می باشد که نیمه جامد است و به راحنی می توان آنرا خم و راست کرد (شکل 5). پس از گذاشتن این نوع پروتز، آلت تناسلی همیشه در حالت نعوظ باقی می ماند ولی بیمار می تواند با دست خود آلت تناسلی را خم و راست کند. در نوع دیگر که به سه تکه ای معروف است، بیمار در زمان مورد نیاز می تواند با استفاده از دستگاه در خود نعوظ ایجاد کند و سپس آنرا از بین ببرد (شکل 6). عیب نوع سه تکه ای گران بودن قیمت آن است. قیمت نوع متوسط 15 هزار دلار است.

منبع:

آقای دکتر محمدرضا صفری نژاد، جراح بیماریهای کلیه و مجاری ادراری، استاد دانشگاه