کابوس سرطان سینه در زنان
واقعیت این است که در مورد گذشتههای دور اصلا آماری وجود ندارد که بتوان این مقایسه را انجام داد، تنها مسئلهای که میتوان به آن اشاره کرد این است که پیشرفتهای علمی و تکنولوژی باعث شده میزان تشخیص این بیماری بیشتر شود و در ضمن طول عمر متوسط افراد هم بالا برود و طبیعی است که با افزایش طول عمر هر فرد، احتمال ابتلای او به سرطان بالا می رود.
سرطان سینه برای بسیاری از زنان یک کابوس است، اما در مورد عمق این کابوس، اندکی اغراق صورت گرفته است. بسیاری از زنان این جمله را شنیدهاند: "از هر 8 تا 10 زن، یک نفر به سرطان سینه مبتلا میشود." اما این جمله تنها وقتی درست است که شما به 85 سالگی رسیده باشید.
در واقع احتمال ابتلای یک زن 30 ساله به سرطان سینه یک به 2525 است؛ برای همین حتی اگر متوجه تغییر یا تودهای در سینه خودتان شدید، نگران نباشید. البته این به آن معنا نیست که نباید به پزشک مراجعه کنید.
تشریح بافت سینه
پستان از بافت چربی و همبند تشکیل شده است. هر پستان از 15 تا 20 لوب تشکیل شده است. هر لوب خود از تعداد زیادی لوبول تشکیل شده است. هر داکت (لوله) از داخل لوبولها میآید و سپس به هم متصل میشوند.
لوبولها شیر را تولید میکنند و این شیر توسط لولههایی که به هم متصل میشوند حرکت میکند و از طریق نوک سینه خارج میشود. فضای اطراف لوبولها و داکتها را بافت چربی فرا گرفته است. تعداد لوبولها، داکتها و میزان شیری که تولید میشود در همه زنان تقریبا یک اندازه است و تنها تفاوت در میزان چربیهاست.
در داخل پستانها به جز داکتها، کانالهای لنفاوی هم وجود دارند که لنف در آنها جریان دارد. این لنف در داخل لوبولها میچرخد و سپس به غدههای لنفاوی در زیر بغل، سرشانهها و نقاط دیگر بدن رفته و وارد خون میشود.
کار دستگاه لنفاوی بدن (به همراه گلبولهای سفید خون)، جنگیدن با عفونتها و ممانعت از شکلگیری سرطانها در بدن است.
طی بارداری،
سه هورمون استروژن، پروژسترون و پرولاکتین باعث ایجاد تغییر در بافتهای داخلی سینه میشوند و سپس روند تشکیل و ترشح شیر با تولد نوزاد آغاز میشود.
از درد نترسید
اگر دچار درد منتشر سینه هستید، خیلی نگران نباشید. معمولا این دردها ناشی از بالا و پایین شدن هورمونها طی سیکلهای قاعدگی زنانه است. بهطور معمول درد و حساسیت به لمس، در اواسط سیکل قاعدگی به اوج میرسد و تا زمان قاعدگی ادامه مییابد.
اما بهطور معمول دردی که در یک نقطه سینه متمرکز باشد، علتی دیگر دارد؛ برای مثال التهاب داکتها میتواند یک عامل ایجاد درد سینه باشد. این حالت در هوای سرد تشدید میشود. درد معمولا ناگهانی شروع شده و برخی زنان از یک درد سوزشی شکایت میکنند.
یک علت کمتر شایع درد سینه در زنان هم سندرم تیتیز است که در آن التهاب مفاصل و بافت همبند رخ میدهد و درد معمولا در بین سینههاست. کیستهای سینه هم میتوانند ایجاد درد کنند که در این مورد درد در یک سینه متمرکز میشود.
هر ترشحی را جدی بگیرید
بسیاری از ترشحات سینه طبیعی هستند، اما باید موضوع هر گونه ترشحی از سینهتان را حتما با پزشک معالج خود در میان بگذارید. بهطور معمول، بهخصوص در خانمهای جوان، ترشحات سینه ناشی از موارد خوشخیم است، اما یادتان باشد در موارد نادر (کمتر از یک درصد) ترشحات سینه در خانمهای جوان ناشی از بدخیمیهاست.
شایعترین علت ترشحات سینه، انجام معاینات زیاد توسط خود فرد است که بهخصوص در زنانی که دچار این تفکر هستند که به سرطان سینه مبتلا شدهاند دیده میشود.
ترشح در حین دوران بارداری هم طبیعی است و جای نگرانی ندارد. برخی داروها و نیز مشکلات تیروئید هم میتوانند موجب ترشحات خوشخیم سینه شوند.
یادتان باشد ترشح سبزرنگ غالبا نشانه بیماری خوشخیمی به نام فیبروکیست است، اما به هر حال به دلیل این که هر ترشحی ممکن است نشانگر یک بیماری باشد باید ترشحات سینه را جدی بگیرید (بیماری فیبروکیست، بیماری شایع پستان در زنان است که علائم آن معمولا عبارتند از توده های غیرسرطانی و درد).
قهوه خطرناک نیست
در غرب باور عمومی این است که زنانی که زیاد قهوه میخورند بیشتر دچار درد سینه میشوند، اما مطالعات جدید این باور را تائید نکرده است. در این مطالعات دیده شده درد سینه در زنانی که مصرف قهوه را کنار گذاشتهاند پابرجا مانده است و شیوع آن در زنان جوان، در بین افرادی که قهوه مصرف میکنند و آنهایی که نوشیدنیهای دیگری مصرف میکنند، تفاوت چندانی ندارد.
سرطان هم درد دارد
درد سینه بعید است که ناشی از سرطان سینه باشد (به خصوص در زنان جوان)، اما هرگز نباید از درد سینه به راحتی و سرسری گذشت، به خصوص اگر این درد در یک نقطه متمرکز باشد. باور عمومی این است که درد سینه یعنی هر چیزی، به جز سرطان اما این باور درست نیست، در برخی موارد معدود درد سینه میتواند ناشی از سرطان باشد.
در واقع 15 تا 20 درصد سرطانهای سینه با احساس ناراحتی همراه هستند، اما به طور کلی درد و حساسیت سینهها که با شروع دورههای عادت زنانه آغاز میشود و با پایان آن به اتمام میرسد، عموما مسئله مهمی نیست. اکثر علت دردهای سینه در زنان، موارد خوشخیم است.
راه درمان را خودتان پیدا کنید
بسیاری از زنان، خود راههایی برای کنار آمدن با دردهای گهگاهی سینهها پیدا میکنند، برای مثال برخی زنان با پوشیدن لباسهای خاص احساس بهتری میکنند و برخی دیگر هم به این نتیجه رسیدهاند که هر چه نمک کمتری مصرف کنند، دردشان کمتر خواهد بود. برخی دیگر با استفاده از قرصهای پیشگیری از بارداری احساس راحتی میکنند و برخی هم که اضافه وزن دارند با لاغری بهبود مییابند.
اگر سابقه خانوادگی ندارید، خیلی هم خیالتان راحت نباشد!
این واقعیت که سابقه خانوادگی، عامل خطر مهمی در ابتلا به سرطان سینه است، باعث شده بسیاری از زنان و حتی برخی پزشکان سایر عوامل خطر را ندیده بگیرند.
سن بالا و سن بلوغ، از عوامل مهم محسوب میشوند.
نکته بسیار مهمی که در مورد سرطان سینه مطرح میشود و شاید بتوان گفت بیش از حد روی آن تاکید شده، سابقه خانوادگی است. باور بسیاری بر این است که احتمال ابتلا به سرطان سینه در زنانی بالاتر است که در خانواده خود سابقه ابتلا به این بیماری را دارند. همین امر هم باعث شده که بسیاری از زنان و حتی برخی از پزشکان فراموش کنند که عوامل دیگری هم در ابتلا به این بیماری دخیل هستند.
به گزارش رویترز، گروهی از محققین پیترزبورگ عوامل خطر ابتلا به سرطان سینه را در بین 6322 زن بررسی کردهاند. در هنگام مطالعه، تمامی زنان زیر 86 سال سن داشتند و هیچ یک تا قبل از آن تشخیص سرطان سینه دریافت نکرده بودند. محققین از پرسشنامه بررسی عوامل خطر ابتلا به سرطان سینه در این مطالعه استفاده کردند.
اما واقعا سابقه خانوادگی تا چه حد پشبینیکننده ابتلا به این سرطان است؟ شاید برایتان نتیجه بسیار عجیب باشد: فقط 600 نفر سابقه ابتلای خانوادگی داشتند، یعنی تقریبا از هر ده نفر فقط یک نفر! و خب تقریبا تمام آنها هم با خطر بالای ابتلا تشخیص داده شدند.
اما بیش از نیمی از سایر افراد (یعنی کسانی که هیچ سابقه خانوادگی نداشتند) هم با خطر بالا تشخیص داده شدند.
به گفته محققین، اولین عامل خطر ابتلا به این سرطان، سن بالای 50 سال است. همچنین کسانی که قبل از سن 12 سالگی به بلوغ رسیدهاند، با احتمال بالاتری به سرطان سینه مبتلا میشوند.
شاید برایتان جالب باشد بدانید از جمعیت مورد مطالعه، طی 4 تا 6 سال بعد، 92 نفر واقعا به سرطان مبتلا شدند. 60 نفر از این افراد (یعنی از هر سه نفر، دو نفر) هیچ سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری را نداشتند.
فرآوری: معصومه آیت اللهی
بخش سلامت تبیان